Από τις εκδόσεις Βακχικόν

Η Ευαγγελία Τάτση δύο χρόνια μετά την πρώτη της εκδοτική εμφάνιση (ακακίες στη σαβάνα, εκδ. Βακχικόν 2020 επανέρχεται με μια νέα ποιητική συλλογή συμπεριλαμβάνοντας στην υπαρξιακή της αναζήτηση και την εσωστρέφεια του αστικού τοπίου. Πατρίδα, χώρα, ο εγκλεισμός, η μάνα, η ποίηση και η λειτουργία της, η μνήμη, η πίστη, έρωτας, η μοναξιά και η κοινωνική ανησυχία βρίσκουν τόπο στην εσωτερικότητα της ποιητικής της. Το ποιητικό υποκείμενο εναλλάσσεται μεταξύ πρωτοπρόσωπης και της τριτοπρόσωπης αφήγησης. Το ποιητικό σύμπαν της Ε. Τάτση κινείται διακειμενικά και υπερρεαλιστικά. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Ευαγγελία Τάτση, Φυτά εσωτερικού χώρου ―από την Κατερίνα Παπαδημητρίου»

Γιώργος Ξηροπαΐδης: Η διαμάχη των ερμηνειών. Γκάνταμερ – Χάμπερμας. Αθήνα: Πόλις 2008, σελ.561

Κρίνει η ©Γκόλφω Μαγγίνη (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων)

H μελέτη του Γιώργου Ξηροπαΐδη Η διαμάχη των ερμηνειών. Γκάνταμερ – Χάμπερμας αποτελεί ένα μοναδικού εύρους και στοχαστικής δύναμης πόνημα που πραγματεύεται το ιδιαίτερα απαιτητικό θέμα του διαλόγου μεταξύ δύο μεγάλων εκπροσώπων της σύγχρονης ευρωπαϊκής φιλοσοφίας: του Χανς-Γκέοργκ Γκάνταμερ και του Γιούργκεν Χάμπερμας. Το πλαίσιο στο οποίο κινείται η μελέτη, αλλά και ο γενικότερος προσανατολισμός της, δίνονται από τον συγγραφέα ευθύς εξαρχής: αφετηρία του είναι η κριτική οριοθέτηση της μεθοδικής συνείδησης, όπως αυτή θεματοποιείται από τον Γκάνταμερ στο Αλήθεια και μέθοδος (1960), με την επιδίωξη υπέρβασης του υποκειμενισμού και του καρτεσιανού ιδεώδους της επιστημονικής βεβαιότητας που κυριαρχούν στη νεωτερική φιλοσοφία. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Γιώργος Ξηροπαΐδης: Γκάνταμερ – Χάμπερμας»

Παρουσίαση
Πώς μπορεί να γίνει κάποιος ενάρετος πολίτης; Τι είναι η αρετή; Η αρχαία κοινωνία -με κέντρο την Αθήνα- αγωνίζεται να βρει την απάντηση σε αυτό το ερώτημα που καθορίζει σημαντικά την ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι πολίτες και οι πολιτικοί, ο καθένας από τη μεριά του, θεωρούν ότι η επιτυχής εκτέλεση των καθηκόντων υποδεικνύει και τον ενάρετο πολίτη της αρχαιότητας. Όμως ο Πλάτων, ο οποίος ερευνά τη φιλοσοφική αλήθεια για την αρετή, δεν αρκείται στις αντιλήψεις και τα πορίσματα της συμβατικής κοινωνίας. Ο δάσκαλός του ο Σωκράτης δηλώνει με παρρησία ότι δεν γνωρίζει τίποτα για την ουσία της. Πώς είναι, λοιπόν, δυνατόν εμείς οι υπόλοιποι να είμαστε βέβαιοι για τα επιτυχή αποτελέσματα των ενεργειών μας, για την καθημερινή μας αρετή; Συνεχίστε την ανάγνωση του «Πλάτων, Μένων»

Patricia Curd: Η κληρονομιά του Παρμενίδη. Ο ελεατικός ενισμός και η ύστερη προσωκρατική σκέψη (μτφρ.: Ε. Κεκροπούλου / Έ. Μαργέλη / Θ. Δαρβίρη / Κ. Αναστασοπούλου). Αθήνα: Ενάλιος 2008, 534 σ., 19 €.

Παρουσίαση
Ο Παρμενίδης ο Ελεάτης ήταν ο σημαντικότερος φιλόσοφος πριν από τον Πλάτωνα. Στο παρόν βιβλίο η Πατρίσια Κερντ ερμηνεύει εκ νέου τις απόψεις του Παρμενίδη και μας προσφέρει μια νέα εκδοχή για τη σχέση του με τους προκατόχους και τους διαδόχους του. Στην παραδοσιακή ερμηνεία ο Παρμενίδης ισχυρίζεται ότι η γένεση, η αλλαγή και η φθορά είναι κάτι που δεν υφίσταται στην πραγματικότητα και ότι υπάρχει μόνο ένα πράγμα. Έτσι απέρριψε ως αδύνατη την επιστημονική έρευνα των Προσωκρατικών φιλοσόφων. Όμως οι φιλόσοφοι που έδρασαν μετά τον Παρμενίδη επιχείρησαν να ερμηνεύσουν τη φυσική αλλαγή και συμπέραναν την ύπαρξη πλήθους βασικών οντοτήτων. Έτσι κατά την παραδοσιακή ερμηνεία, οι Ύστεροι Προσωκρατικοί είτε αγνόησαν είτε απέρριψαν τις διαπιστώσεις του. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η κληρονομιά του Παρμενίδη»

Μίλαν Κούντερα, Ο ακρωτηριασμός της Δύσης, μετάφραση: Γιάννης Η. Χάρης, Εστία 2022

Παρουσίαση

«Ο ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΥΣΗΣ Ή Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ Ευρώπης» δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό Le Debat τον Νοέμβριο του 1983, μεταφράστηκε αμέσως στις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες, και είχε αντίκτυπο αντιστρόφως ανάλογο με τη συντομία του. Είκοσι σελίδες οι οποίες έδωσαν το έναυσμα για πλημμυρίδα αντιδράσεων, συζητήσεων και πολεμικών, κυρίως από την πλευρά της Γερμανίας και της Ρωσίας. Ενώ στη Δύση συνέβαλαν, σύμφωνα με μια διατύπωση του Ζακ Ρούπνικ, «στην αναδιαμόρφωση του πνευματικού χάρτη της Ευρώπης» πριν από το 1989. Την εποχή που η Δύση έβλεπε την Κεντρική Ευρώπη σαν μέρος του ανατολικού μπλοκ, ο Κούντερα της υπενθύμιζε με σφοδρότητα ότι η Κεντρική Ευρώπη πολιτισμικά ανήκε ολόκληρη στη Δύση και ότι, στην περίπτωση αυτών των «μικρών εθνών» που δεν είχαν απολύτως Συνεχίστε την ανάγνωση του «Μίλαν Κούντερα, Ο ακρωτηριασμός της Δύσης»

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Εξωτικά είδη, εκδόσεις Σαιξπηρικόν, Θεσσαλονίκη 2022

«Τέλος και αρχή, φανερώνουν την ομορφιά του πετάγματος…»

Η ποιήτρια επιλέγει για την τέταρτη ποιητική της συλλογή τον ιδιαίτερο τίτλο ΕΞΩΤΙΚΑ ΕΙΔΗ, περιγράφοντας την πρόθεσή της να περιηγηθεί σ’ έναν κόσμο, εν είδη διαφυγής, πέρα από τα συγκεκριμένα και τα τετριμμένα. Η συλλογή αποτελείται από τέσσερις ενότητες με εξίσου συμβολικούς τίτλους: (τροπικά, ξωτικά, παραδείσια, οικόσιτα), δηλώνοντας εξαρχής το τέλος και την αρχή της νοητικής – εσωτερικής περιπλάνησης, αλλά και το επιτηδευμένα αφηρημένο πνεύμα του ποιητικού της στοχασμού. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Εξωτικά είδη ―από την Κατερίνα Ι. Παπαδημητρίου»

Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης / Ευθύνη Σειράς: Σώτη Τριανταφύλλου / Εκδόσεις Πατάκη

Περίληψη:
Στη Δύση, η µελέτη της δικτατορίας έχει αποκτήσει µια σχεδόν εξωτική διάσταση. Όµως τα απολυταρχικά καθεστώτα παραµένουν οδυνηρή πραγµατικότητα για δισεκατοµµύρια ανθρώπους παγκοσµίως, µε τις ελευθερίες τους να παραβιάζονται και τα δικαιώµατά τους να καταστρατηγούνται µε όλους τους τρόπους.
Ποια είναι η φύση της δικτατορίας; Πώς επικρατεί; Ποιες συνθήκες και περιστάσεις τής επιτρέπουν να ευδοκιµήσει; Και µε ποιους τρόπους οι δικτάτορες καταφέρνουν να διατηρούν την εξουσία ακόµα και όταν τους λοιδορούν και τους χλευάζουν οι κυβερνώµενοι;

*
Η κρίση του βιβλίου από τον ©Πέτρο Μαρινίδη στην Athens Review of Books

Ο Αλλάχ γνωρίζει καλύτερα

Η δικτατορία δεν εγκαθιδρύεται για να διαφυλάξει μιαν επανάσταση∙ η επανάσταση γίνεται για να εγκαθιδρυθεί η δικτατορία. (…) Στόχος της εξουσίας είναι η εξουσία. ―Τζορτζ Όργουελ, 1984

Η αναφορά που συνοψίζει εξαιρετικά το κεντρικό θέμα της μελέτης, φανερώνοντας ταυτόχρονα τον συγγραφέα μυθιστορημάτων πίσω από τον φωτισμένο δοκιμιογράφο, νομίζω πως είναι η παραβολή του σπουργιτιού, στην αρχή της 7ης ενότητας, για τους προδιαθεσιακούς παράγοντες στην αποδοχή μιας δικτατορίας (σ. 107-108). Πρόκειται για γνωστή στο Ισλάμ παραβολή, με το σπουργίτι που παραπονιέται στον Θεό επειδή με κάποιον κεραυνό κατέστρεψε τη φωλιά του σ’ ένα δένδρο, υποχρεώνοντάς το να κατασκευάζει καινούργια, και τον Θεό να του εξηγεί πως μια οχιά ενέδρευε στο δέντρο, συνεπώς το χτύπημα έσωσε τη ζωή του σπουργιτιού∙ το οποίο μένει πλέον ευγνώμoν προς την καταστροφική χειρονομία κι αρχίζει ενθουσιωδώς την κατασκευή νέας φωλιάς, βέβαιο ότι, αγαθός και προστατευτικός ακόμα κι όταν το κατατρύχει, «ο Αλλάχ γνωρίζει καλύτερα». Συνεχίστε την ανάγνωση του «Αλάα Αλ – Ασουάνι, Το σύνδρομο της δικτατορίας»

Νίκος Α. Πουλινάκης, Δασοτόπι εύφλεκτων ουλών, εκδόσεις Το Ροδακιό

Η μεταρομαντική ποιητική του Ν. Πουλινάκη

Ο Νίκος Πουλινάκης επανέρχεται με μια τρίτη προσωπική ποιητική συλλογή, η προηγούμενή του (Η εθελούσια ερυθρότητα των λέξεων, ΑΩ, 2018), όπου η ρομαντική διάθεση με την οποία δομεί τα χαϊκού του μεταφέρεται και στην παρούσα συλλογή. Ενενήντα τέσσερις δημιουργίες, κάποιες μακροσκελέστερες, χωρίς να λείπουν και τα εμβόλιμα τρίστιχα, στην τεχνική των χαϊκού – «Γίναν φιλιά της/αγνά μελισσοκέρια/στα σωθικά μου.» – κοσμούν τη συλλογή του, η οποία είναι αφιερωμένη στους γονείς του. Ευφάνταστος ο κόσμος του Πουλινάκη υπηρετεί το ποιητικό του σύμπαν με τη χρήση αρκετών επιθέτων, μένοντας πιστός σ’ έναν τρόπο ποιητικής έκφρασης, ο οποίος αποφεύγει τη ρεαλιστική νεοτερική και μετανεοτερική απεικόνιση. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Νίκος Α. Πουλινάκης, Δασοτόπι εύφλεκτων ουλών ―από την Κατερίνα Ι. Παπαδημητρίου»