Εισαγωγή: Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης, Μετάφραση: Γιώργος Λαμπράκος, εκδόσεις Πατάκη

Παρουσίαση

Το δοκίμιο Πολιτική ανυπακοή (1849) -ένα από τα σημαντικότερα κείμενα πολιτικού στοχασμού- καλεί τους Αμερικανούς πολίτες να αρνηθούν να καταβάλουν τη φορολογία που τους είχε επιβάλει η τότε κυβέρνηση του Τζέιμς Πολκ, κυβέρνηση που αποδεχόταν τη δουλοκτησία ως νόμιμο δικαίωμα και είχε το 1846 κηρύξει πόλεμο στο Μεξικό, με σκοπό να επεκτείνει τη δουλεία σε περιοχές που θα κατακτούσε. Ο Θορώ διατυπώνει εδώ το δόγμα της «παθητικής αντίστασης» προς την εξουσία με την εκδήλωση ανυπακοής. Αυτό επιτάσσει, λέει ο συγγραφέας, η αίσθηση του δικαίου και η επίγνωση του καθήκοντος. Κάτι ανάλογο είχε διατυπώσει και ο ρομαντικός ποιητής Π. Μπ. Σέλλεϋ, στο ποίημά του «Η μάσκα της αναρχίας» (1819), έργο το οποίο επηρέασε βαθιά τον Θορώ. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Henry-David Thoreau, Πολιτική ανυπακοή ―κυκλοφορεί [αποσπάσματα]»

Από τις εκδόσεις Gutenberg. Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής

ΤΡΙΑ ΑΠΟ «ΤΑ ΣΟΝΕΤΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΡΦΕΑ»

[Ω ΦΙΛΕ ΣΙΩΠΗΛΕ ΤΩΝ ΠΑΜΠΛΗΘΩΝ ΠΕΡΑΤΩΝ]

Ω φίλε σιωπηλέ των παμπληθών περάτων, πιάσε
να νιώσεις πόσο η ανάσα σου τον χώρο μεγαλώνει
κι άλλο. Άσε εκεί, στο ζοφερό καμπαναριό, ναι, άσε
ξανά ήχος ν’ ακουστεί. Ό,τι τρώγοντάς σε επιβιώνει

με τούτη την τροφή θα γίνει δύναμη, εξουσία.
Μπαινόβγαινε στη μεταμόρφωση έτσι όπως είναι.
Για σένα η πιο οδυνηρή ποιά είναι η εμπειρία;
Κι αν το να πίνεις σού ’ναι πια πικρό, οίνος τότε γίνε! Συνεχίστε την ανάγνωση του «Rainer Maria Rilke, Τα σονέτα προς τον Ορφέα ―κυκλοφορεί― Μτφρ.: Γιώργος Κεντρωτής [αποσπάσματα]»

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ρασιδάκη ―εκδόσεις Άγρα

Τα όνειρα που απαρτίζουν την παρούσα συλλογή προέρχονται από τα ημερολόγια και τις επιστολές τού Φραντς Κάφκα, πρόκειται δηλαδή για καταγραφές ονείρων εν είδει υπενθύμισης ή και εξορκισμού: «Μη στραφείτε εναντίον μου. Μόνο στα όνειρα είμαι τόσο αλλόκοτος».
Ο Κάφκα, όπως μαρτυρούν τα ημερολόγιά του, βασανίζεται από αϋπνίες και ιδιαίτερα ανήσυχο ύπνο, παρακολουθεί δε και καταγράφει με κάθε λεπτομέρεια τις νυχτερινές αυτές εμπειρίες, συχνά ως ολονύχτια πάλη που τον αφήνει εξουθενωμένο. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Franz Kafka, Όνειρα»

✼

Η οικογένειά μου έφτασε εδώ με μια μαρξιστική ιδεολογία

Η μάνα μου γέμισε αμέσως το σπίτι με Αγιοβασίληδες
Ζύγισε τα υπέρ και τα κατά του πλαστικού χριστουγεννιάτικου δέντρου
λες και ήτανε αυτό το πρόβλημά της

Ολημερίς ξεχώριζε τα μακρά από τα βραχέα φωνήεντα
λες και οι φθόγγοι που έβγαιναν από το στόμα της
μπορούσαν να της ξεπλύνουν το ελαιόλαδο από το δέρμα

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Athena Farrokhzad, Η οικογένειά μου έφτασε εδώ με μια μαρξιστική ιδεολογία… ―μτφρ. Γιώργος Καρτάκης»

✼

Mε επικρίνετε για την αντικειμενικότητά μου, ονομάζοντας την αδιαφορία για το καλό και το κακό, έλλειψη ιδεωδών και ιδεών κτλ. Θέλετε, όταν απεικονίζω τους αλογοκλέφτες, να πω ότι το κλέψιμο είναι πράξη κακή. Μα, βλέπετε, αυτό και χωρίς εμένα είναι γνωστό από πολύ καιρό. Οι ένορκοι του δικαστηρίου ας το κρίνουν, η δική μου δουλειά είναι να δείξω μόνο τι άνθρωποι είναι. Γράφω: έχετε να κάνετε με ζωοκλέφτες, μάθετε, λοιόν, ότι δεν είναι φτωχοί, αλλά χορτασμένοι, είναι οπαδοί μιας λατρείας, και ότι η ζωοκλοπή δεν είναι απλή κλοπή, είναι πάθος. Θα ήταν, βέβαια, ωραία να συνδυάσω την τέχνη με το θείο κήρυγμα, αλλά για μένα προσωπικά είναι εξαιρετικά δύσκολο και σχεδόν αδύνατο από άποψη τεχνικής. Για να περιγράψω τους αλογοκλέφτες σε επτακόσιες σειρές, είμαι υποχρεωμένος να σκέφτομαι και να μιλάω συνεχώς στο δικό τους τόνο και να αισθανομαι όπως αυτοί, αλλιώς, αν προσθέσω και την υποκειμενικότητα, οι εικόνες θα χάσουν την καθαρότητά τους και το διήγημα δεν θα είναι συμπαγές, όπως υποτίθεται ότι πρέπει να είναι όλα τα σύντομα διηγήματα. Όταν γραφω, υπολογίζω εξολοκλήρου στον αναγνώστη, υποθέτοντας ότι τα υποκειμενικά στοιχεία που λείπουν από το διήγημα θα τα προσθέσει ο ίδιος.

Προς Α. Σ. Σουβόριν
Μόσχα, 1 Απριλίου 1890

Μετάφραση ©Βασίλης Ντινόπουλος, από:  Άντον Τσέχωφ, «Η τέχνη της γραφής. Συμβουλές σε ένα νέο συγγραφέα» ―εκδόσεις Πατάκη

✼

✼

Στις πηγές των ματιών σου
ζούνε τα δίχτυα των ψαράδων της πλάνας θάλασσας.
Στις πηγές των ματιών σου
κρατά το πέλαγο τις υποσχέσεις του.

Εκεί πετώ
-μία καρδιά που έζησε με ανθρώπους –
τα ρούχα από πάνω μου και τη λάμψη ενός όρκου:

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Paul Celan, Lob der Ferne / Εγκώμιο της απόστασης ―μτφρ. Γιώργος Καρτάκης»

Σκέψεις για τη ζωή, την τέχνη, τη λογοτεχνία ― μετάφραση Αννα Παπασταύρου, από τις εκδόσεις Πατάκη