Κατηγορία: Δοκίμιο

Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Ε. Χ. Γονατάς: Μικρές και παράξενες ιστορίες

18/12/2025

Από τις εκδόσεις Πατάκη, 2025 / Σελ. 376

Σχεδόν είκοσι χρόνια από τον θάνατό του, βλέπω ακόμη τον Ε. Χ. Γονατά να ψάχνει έντρομος στη μεγάλη δερμάτινη τσάντα που πάντα κουβαλούσε, θαρρείς σαν γιατρός, για να βρει το πολύτιμο εργαλείο που θα τον βοηθούσε καλύτερα στην εξερεύνηση του κόσμου: τα γυαλιά του, ένα κολλύριο για τα μάτια, μια φωτοτυπία, ένα απόκομμα εφημερίδας, τα κλειδιά του. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Ε. Χ. Γονατάς: Μικρές και παράξενες ιστορίες»

Ευριπίδη Τρωάδες, Αναγνώσεις ―κυκλοφορεί

03/12/2025
Επιστημονική επιμέλεια: Σταύρος Τσιτσιρίδης. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Oι Τρωάδες του Ευριπίδη παραστάθηκαν το 415 π.Χ., μεσούντος του Πελοποννησιακού πολέμου — λίγο μετά τα γεγονότα στη Μήλο και λίγους μήνες πριν από την εκστρατεία στη Σικελία. Τα δραματικά γεγονότα εκτυλίσσονται στα ερείπια της Τροίας αμέσως μετά την πτώση της πόλης στους Έλληνες. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι γυναίκες των Τρώων (η άλλοτε βασίλισσα Εκάβη, η Κασσάνδρα, η Ανδρομάχη με τον μικρό γιο της Αστυάνακτα, η Ελένη κατηγορούμενη ενώπιον του Μενελάου). Το έργο καταλήγει με την αναχώρηση των Ελλήνων και την πυρπόληση της Τροίας. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Ευριπίδη Τρωάδες, Αναγνώσεις ―κυκλοφορεί»

Γεωργία Κανελλοπούλου: Μια πολαρόιντ για τον Αντονιόνι

02/11/2025
Η φωτογραφία είναι του Άρθουρ Έβανς από το πλατό του Blow Up.

Ο Μικελάντζελο Αντονιόνι αγαπούσε τις τέχνες, όλες τις τέχνες, αρχής γενομένης από τη λογο-τεχνία. Έτσι, στην ταινία “Νύχτα” έβαλε τη Μόνικα Βίτι να διαβάζει καθισμένη στη σκάλα τους Υπνοβάτες του Χέρμαν Μπροχ, ενώ, λίγο πριν, ο Μαρτσέλο Μαστρογιάννι συζητούσε μ’ ένα φίλο του για τον Θίοντορ Αντόρνο. Ο Μαστρογιάννι είναι συγγραφέαςο ίδιος στην ταινία, ενώ κάνει κι ένα πέρασμα ο Ουμπέρτο Έκο αυτοπροσώπως. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Γεωργία Κανελλοπούλου: Μια πολαρόιντ για τον Αντονιόνι»

Γεωργία Κανελλοπούλου: Αύγουστος 1952, Τότε που δολοφονήθηκαν οι ποιητές

26/09/2025
Εξώφυλλο ενός παιδικού βιβλίου του Leib Kvitko. O Kvitko έφυγε από τη Γερμανία το 1925, επέστρεψε στη Σοβιετική Ένωση και έζησε στη Μόσχα, κυρίως ως συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Ήταν μέλος του κομμουνιστικού κόμματος και υπέρμαχος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Εκτελέστηκε, ένας από τους 13

Διάβαζα τις προάλλες ένα ποίημα της Άννας Αχμάτοβα, μερικούς στίχους από τις Βόρειες Ελεγείες. Τρεις δεκαετίες έγραφε τις Ελεγείες της η Αχμάτοβα, ξεκινώντας το 1921, χρονιά που εκτελέστηκε ο Νικολάι Γκουμιλιόφ και πέθανε ο Αλεξάντερ Μπλοκ*. Δεν μπορούσε να ξέρει η ίδια ότι θα ολοκλήρωνε τις Ελεγείες της, ακριβώς πριν εκτελεστούν στη χώρα της 13 ποιητές, ηθοποιοί, γιατροί, έτσι, απλώς εκτελέστηκαν. Ο Αμεντέο Μοντιλιάνι την έλεγε προφήτισσα, ίσως και να ήταν, προφήτισσα κακών μαντάτων δυστυχώς. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Γεωργία Κανελλοπούλου: Αύγουστος 1952, Τότε που δολοφονήθηκαν οι ποιητές»

Γεωργία Κανελλοπούλου: Τι διαβάζουν οι ήρωες του Γκοντάρ;

30/08/2025
από την ταινία Αλφαβίλ του 1965

[Ξέρεις τον Γουίλιαμ Φώκνερ; ρωτάει η Πατρίσια, κι ο Μισέλ θυμώνει λίγο: όχι, ποιος είναι, έχετε κοιμηθεί μαζί;]

Μπορεί στην ταινία «Με κομμένη την ανάσα» ο Ζαν Λικ Γκοντάρ να παρουσιαζει τον παραπάνω διάλογο, αλλά σε όλες του τις ταινίες οι ήρωες περιδιαβαίνουν με ένα βιβλίο στο χέρι, ή χαλαρώνουν κάπου αναπαυτικά με μια εφημερίδα ή περιοδικό, ή κάθονται μπροστά σε μια βιβλιοθήκη, ή έστω υπάρχουν βιβλία γύρω τους, πάνω στο κρεβάτι τους ή και στο πάτωμα. Pulp μυθιστορήματα, φιλοσοφικά και πολιτικά φυλλάδια, η Λότε του Τόμας Μαν, κλασικά δράματα ή κόμικς, το διάβασμα είναι παντού στον κινηματογράφο του Γκοντάρ – ενώ και οι συζητήσεις των ηρώων του είναι γεμάτες με αποσπάσματα διάφορων βιβλίων. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Γεωργία Κανελλοπούλου: Τι διαβάζουν οι ήρωες του Γκοντάρ;»

Susan Sontag, Αντιμέτωποι με τον πόνο των άλλων ―κυκλοφορεί

05/07/2025

από τις εκδόσεις Gutenberg ―μτφρ.: Χριστίνα Παπαδοπούλου, 1η έκδοση, Ιούνιος 2025. Σελ. 187

Πώς επιδρούν μέσα μας οι σκηνές βίας, πολέμου, πόνου που βλέπουμε σε

φωτογραφίες και βίντεο; Μας βοηθούν να νιώσουμε τον πόνο των άλλων ή μας

κάνουν όλο και πιο απαθείς; «Σε έναν κόσμο όπου η φωτογραφία εξυπηρετεί την καταναλωτική χειραγώγηση», λέει η Σούζαν Σόνταγκ, «καμία αντίδραση δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη». Συνεχίστε την ανάγνωση του «Susan Sontag, Αντιμέτωποι με τον πόνο των άλλων ―κυκλοφορεί»

Harold Bloom, Ο Δαίμων ξέρει ―κυκλοφορεί

20/06/2025

Λογοτεχνικό μεγαλείο και το Αμερικανικό Υψηλό, από τις εκδόσεις Gutenberg
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Δημήτρης Δημηρούλης / ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Ευάγγελος Τζιγκουνάκης / Σελ. 607

Δώδεκα «γίγαντες» της αμερικανικής λογοτεχνίας με τη ματιά του Χάρολντ Μπλουμ. Το βιβλίο- «κορωνίδα μιας ζωής αφιερωμένης στο διάβασμα και τη διδασκαλία»
(The Washington Post).

Ο σπουδαιότερος κριτικός της αγγλόφωνης λογοτεχνίας διοχετεύει στο Ο Δαίμων ξέρει αναγνώσεις και εμπειρίες μιας ολόκληρης ζωής για να καταλήξει σε συγκεκριμένη πρόταση που περιλαμβάνει δώδεκα συγγραφείς.

Δεν είναι όμως μια απλή πρόταση ανάγνωσης, αντίθετα είναι μια πρόταση που επιδιώκει να εμπλέξει τον αναγνώστη στα πιο καίρια ζητήματα που αφορούν τη λογοτεχνία εν γένει και τη σχέση της με την ανθρώπινη ύπαρξη. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Harold Bloom, Ο Δαίμων ξέρει ―κυκλοφορεί»

Victor Klemperer, Η γλώσσα του Τρίτου Ράιχ

02/06/2025
ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ ΕΝΟΣ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ, μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου /Εκδόσεις ΑΓΡΑ, Απρίλιος 2025

O Γερμανός φιλόσοφος και φιλόλογος Βίκτορ Κλέμπερερ άρχισε να μελετά τη γλώσσα και τις συγκεκριμένες λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί το 1933. Βασιζόμενος σε ποικίλες πηγές (ραδιοφωνικές ομιλίες του Χίτλερ ή του Γκαίμπελς, ανακοινώσεις γεννήσεων και θανάτων, εφημερίδες, βιβλία και μπροσούρες, συζητήσεις κ.λπ.), μπόρεσε να εξετάσει την καταστροφή του γερμανικού πνεύματος και της κουλτούρας από τη ναζιστική «νεογλώσσα». Με το να κρατά λοιπόν το ημερολόγιό του, επιδόθηκε σε μια πράξη αντίστασης και επιβίωσης.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Victor Klemperer, Η γλώσσα του Τρίτου Ράιχ»