στάχτες

Tο αριστούργημα του Γκυστάβ Φλωμπέρ κυκλοφορεί από την Athens Review of Books, σε μετάφραση της Μαρίνας Κουνεζή και επιμέλεια του Μανώλη Βασιλάκη

«Η Κυρία Μποβαρύ»: Εντυπώσεις από το μυθιστόρημα

Η περίφημη δήλωση του Γκυστάβ Φλωμπέρ, «Madame Bovary, c’est moi!», προβληματίζει ακόμα και σήμερα τους μελετητές του έργου του. Τι κοινό μπορεί να είχε στα αλήθεια η ζωή ενός, σπάνιας καλλιέργειας, λογοτέχνη και πολίτη του κόσμου, όπως ήταν ο Φλωμπέρ, με την καθημερινότητα μιας Νορμανδής επαρχιωτοπούλας, παντρεμένης με αγροτικό γιατρό, που ξόδευε τις μοναχικές ώρες της διαβάζοντας ρομάντζα;

Γνωρίζουμε ότι ο Φλωμπέρ χρειάστηκε πέντε χρόνια για να συγγράψει και να διορθώσει το χειρόγραφο της Κυρίας Μποβαρύ κατά τη διάρκεια των οποίων ήταν απολύτως αφοσιωμένος στα πρόσωπα του μυθιστορήματος και κυρίως στην Έμμα, μία από τις πιο αληθινές ηρωίδες στην ιστορία της λογοτεχνίας. Κανείς ωστόσο δεν θα μπορούσε να υποθέσει ότι ο χαρακτήρας της Έμμας, τόσο άρτια δοσμένος από την εποχή που ήταν νεαρή κοπέλα στο κοινόβιο του μοναστηριού, έως τη μέρα του τραγικού θανάτου της, υπήρξε βασισμένος στην προσωπικότητα του δημιουργού της.

Η αφέλεια και η ανωριμότητα της Έμμας, καθώς και οι περιορισμένες γνώσεις της για την κοινωνική πραγματικότητα, την οδηγούν να τοποθετεί τον εαυτό της στη θέση των βασανιζόμενων πρωταγωνιστριών των αγαπημένων της ρομάντζων. Αποκομμένη από την αληθινή ζωή, ακόμα και όταν παντρεύεται και γίνεται μητέρα ενός κοριτσιού, δεν καταφέρνει να ορθοποδήσει και να βρει την ευτυχία σε έναν κόσμο που διέπεται από αυστηρούς κανόνες και άκαμπτες κοινωνικές δομές.

Έχοντας από μικρή ηλικία επηρεαστεί ανεξίτηλα από τα αφελή ρομαντικά αναγνώσματα στα οποία αναζητά διαφυγή, διατηρεί μια αλλοιωμένη εικόνα της κοινωνικής πραγματικότητας, και μιαν εντελώς ψευδή εντύπωση για τον έρωτα και τις σχέσεις, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να κατανοήσει τα κίνητρα όσων την περιβάλλουν. Επιζητώντας την ολοκλήρωση μέσω του έρωτα, η Έμμα επιχειρεί σε αρκετές περιστάσεις να θέσει η ίδια  τους κανόνες του παιχνιδιού, κινώντας τα νήματα που θα της εξασφαλίσουν ικανοποίηση και κυριαρχία, μα τόσο ο εγωκεντρισμός της, όσο και η δυσκολία της να κατανοήσει την ψυχοσύνθεση των αντρών που την ενδιαφέρουν, την οδηγούν τελικά στο να μετατραπεί σε έρμαιο των δικών τους παθών.

Το μυθιστόρημα αποτελεί, μεταξύ άλλων, μια κριτική στο κίνημα του Ρομαντισμού και των εκπροσώπων του, όπως ο Βικτώρ Ουγκώ και ο Αλφρέ ντε Μυσσέ, αλλά και μια εξαίρετα εναργή ανασυγκρότηση των ηθών της γαλλικής επαρχίας. Σκοπός του Φλωμπέρ είναι να καταδείξει την στενότητα της σκέψης και των κοινωνικών αντιλήψεων των ποικίλων ομάδων που συνθέτουν τον βίο μιας κωμόπολης, ομάδων που παρά τις τυπικές διαφορές τους, μοιράζονται την υποκρισία, την ημιμάθεια, το φόβο για την επιστήμη και τη δεισιδαιμονία.

Tο αριστούργημα του Γκυστάβ Φλωμπέρ κυκλοφορεί πλέον σε έγκριτη έκδοση από την Athens Review of Books, στην ακριβολογική και ρέουσα μετάφραση της Μαρίνας Κουνεζή και τη σχολαστική επιμέλεια του ακαταπόνητου εκδότη Μανώλη Βασιλάκη.

✳︎

πηγή: Athens Voice >>

❀