Pierre Hadot: Πλωτίνος ή η απλότητα του βλέμματος

Pierre Hadot: Πλωτίνος ή η απλότητα του βλέμματος (μτφρ.: Ε. Δελλή). Αθήνα: Αρμός 2007

Κρίνει ο Ιωάννης Παπαχρήστου (Υπ. Δρ Φιλοσοφίας, Παν. Αθηνών.

Η ελληνική έκδοση αυτού του έργου του Αντό περιέχει ένα προοίμιο από τον Μιχάλη Κακούρο (σ. 9-63), όπου σκιαγραφείται η ακαδημαϊκή πλευρά του Αντό και η μέθοδος την οποία εφάρμοσε στις φιλολογικές, ιστορικές και φιλοσοφικές του μελέτες με αναφορές σε συγκεκριμένα έργα του. Οι δύο ενότητες στις οποίες χωρίζεται το προοίμιο («Η ιστορία, η φιλολογία και ο Pierre Hadot», «Η αρχαία φιλοσοφία ως τρόπος ζωής και ο Pierre Hadot») το καθιστούν ένα είδος, όπως εύστοχα το χαρακτηρίζει ο ίδιος ο συγγραφέας του προοιμίου, εισαγωγής στην ανάγνωση του έργου του Αντό (σ. 9). Ως προτέρημα αυτής της εισαγωγής αναμφίβολα πρέπει να σημειωθεί ότι παρατίθεται και το γαλλικό πρωτότυπο σε όλα τα παραθέματα που χρησιμοποιούνται από την εργογραφία του Αντό. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Pierre Hadot: Πλωτίνος ή η απλότητα του βλέμματος»

Αριστοτέλης: Φυσικά Γ΄, Δ ―Κρίνει ο Παντελής Γκολίτσης

Αριστοτέλης: Φυσικά Γ΄, Δ΄. Πρόλογος: Δημήτριος Λυπουρλής· Εισαγωγή – Μετάφραση – Σχόλια – Σύνθεση: Βασίλειος Μπετσάκος. Θεσσαλονίκη: Ζήτρος 2008, 478 σ.

Ένας από τους πρώτους σύγχρονους μελετητές της αριστοτελικής φυσικής, ο Wolfgang Wieland, έκανε το 1959 τη διαπίστωση ότι, σε αντίθεση με άλλες πραγματείες του Αριστοτέλη, τα Φυσικά (ή, κατά την παράδοση, η Φυσικὴ ἀκρόασις) παρέμεναν για τους ιστορικούς της φιλοσοφίας terra incognita [1]. Πενήντα χρόνια μετά, η διαπίστωση του Wieland έχει σίγουρα χάσει την εγκυρότητά της: Πλήθος άρθρων, μονογραφιών, σχολιασμένων μεταφράσεων του συνόλου ή επιμέρους βιβλίων της πραγματείας, συλλογικών τόμων αφιερωμένων στα Φυσικά έχουν έκτοτε καταστήσει την περιοχή αυτή γνωστή και έχουν αναδείξει το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η αριστοτελική φιλοσοφία της φυσικής, τις ιστορικές και επιστημολογικές προϋποθέσεις της, τα προβλήματα ερμηνείας της. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Αριστοτέλης: Φυσικά Γ΄, Δ ―Κρίνει ο Παντελής Γκολίτσης»

Πλάτων, Μένων

Παρουσίαση
Πώς μπορεί να γίνει κάποιος ενάρετος πολίτης; Τι είναι η αρετή; Η αρχαία κοινωνία -με κέντρο την Αθήνα- αγωνίζεται να βρει την απάντηση σε αυτό το ερώτημα που καθορίζει σημαντικά την ανθρώπινη συμπεριφορά. Οι πολίτες και οι πολιτικοί, ο καθένας από τη μεριά του, θεωρούν ότι η επιτυχής εκτέλεση των καθηκόντων υποδεικνύει και τον ενάρετο πολίτη της αρχαιότητας. Όμως ο Πλάτων, ο οποίος ερευνά τη φιλοσοφική αλήθεια για την αρετή, δεν αρκείται στις αντιλήψεις και τα πορίσματα της συμβατικής κοινωνίας. Ο δάσκαλός του ο Σωκράτης δηλώνει με παρρησία ότι δεν γνωρίζει τίποτα για την ουσία της. Πώς είναι, λοιπόν, δυνατόν εμείς οι υπόλοιποι να είμαστε βέβαιοι για τα επιτυχή αποτελέσματα των ενεργειών μας, για την καθημερινή μας αρετή; Συνεχίστε την ανάγνωση του «Πλάτων, Μένων»

Η κληρονομιά του Παρμενίδη

Patricia Curd: Η κληρονομιά του Παρμενίδη. Ο ελεατικός ενισμός και η ύστερη προσωκρατική σκέψη (μτφρ.: Ε. Κεκροπούλου / Έ. Μαργέλη / Θ. Δαρβίρη / Κ. Αναστασοπούλου). Αθήνα: Ενάλιος 2008, 534 σ., 19 €.

Παρουσίαση
Ο Παρμενίδης ο Ελεάτης ήταν ο σημαντικότερος φιλόσοφος πριν από τον Πλάτωνα. Στο παρόν βιβλίο η Πατρίσια Κερντ ερμηνεύει εκ νέου τις απόψεις του Παρμενίδη και μας προσφέρει μια νέα εκδοχή για τη σχέση του με τους προκατόχους και τους διαδόχους του. Στην παραδοσιακή ερμηνεία ο Παρμενίδης ισχυρίζεται ότι η γένεση, η αλλαγή και η φθορά είναι κάτι που δεν υφίσταται στην πραγματικότητα και ότι υπάρχει μόνο ένα πράγμα. Έτσι απέρριψε ως αδύνατη την επιστημονική έρευνα των Προσωκρατικών φιλοσόφων. Όμως οι φιλόσοφοι που έδρασαν μετά τον Παρμενίδη επιχείρησαν να ερμηνεύσουν τη φυσική αλλαγή και συμπέραναν την ύπαρξη πλήθους βασικών οντοτήτων. Έτσι κατά την παραδοσιακή ερμηνεία, οι Ύστεροι Προσωκρατικοί είτε αγνόησαν είτε απέρριψαν τις διαπιστώσεις του. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Η κληρονομιά του Παρμενίδη»

ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [III]

  • Διαβάστε   [I]– [II] –

Έχει ειπωθεί πολλές φορές πως η από-αποικιοποίηση υπήρξε το τέχνασμα που χρησιμοποιούν οι χώρες του Νότου για να υιοθετήσουν το δυτικό μοντέλο. Αναμφίβολα, ο πλανήτης εκσυγχρονίστηκε, αλλά δυτικοποιήθηκε και μονάχα εν μέρει: συνενώθηκε κάτω από την τριπλή σφραγίδα της οικονομίας, της τεχνολογίας και των επικοινωνιών, όχι κάτω από την σφραγίδα του σεβασμού του ατόμου η του κοινοβουλευτικού καθεστώτος. Μόνο που ο αριθμός των δημοκρατιών αυξάνει, είναι ακόμα πάρα πολλά τα καθεστώτα που γοητεύονται από τα όπλα, τις τεχνολογίες αιχμής, τις μεγάλες επιχειρήσεις μας, αλλά αρνούνται να προωθήσουν την ισότητα η τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Συνεχίστε την ανάγνωση του «ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [III]»

ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [II]

Διαβάστε το μέρος [I]

«Ή το Ισλάμ θα γίνει σε εμάς μια θρησκεία ανάμεσα στις άλλες, ή θα προσκρούσει σε μια ισχυρή αντίσταση εκ μέρους των ελεύθερων ανθρώπων που δεν ανέχονται τον ζυγό του φανατισμού, δύο αιώνες μετά τη γαλλική επανάσταση.

Ένας πολιτισμός σαν της Ευρώπης, ικανός για τις χειρότερες θηριωδίες όπως και για τα υψηλότερα επιτεύγματα, δεν μπορεί να βλέπει τον εαυτό του μονάχα μέσα από το πρίσμα της κατάρας: αν η Ευρώπη διακατέχεται από ένα πραγματικό «γενοκτονικό πάθος»[¹], είναι επίσης εκείνη που επέτρεψε να εννοήσουμε ορισμένα εγκλήματα ως γενοκτονίες, είναι εκείνη που, μετά το 1945, αποστασιοποιήθηκε από την ίδια της τη βαρβαρότητα για να δώσει σε αυτή τη λέξη ένα συγκεκριμένο νόημα διακινδυνεύοντας να δει την κατηγορία να στρέφεται εναντίον της. Είναι μια τρομακτική μηχανή παραγωγής και ταυτόχρονα αναχαίτισης του κακού. Συνεχίστε την ανάγνωση του «ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [II]»

ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [I]

«Τίποτα δεν είναι πιο επίβουλο από την ιδέα ενός συλλογικού σφάλματος που θα περνάει από γενιά σε γενιά κηλιδώνοντας για πάντα ένα λαό ή μία κοινότητα. Η ψυχική συντριβή δεν συνιστά μια πολιτική, Έτσι καθώς δεν υπάρχει κληρονομική μετάδοση της κατάστασης του θύματος, δεν υπάρχει κληρονομικότητα της κατάστασης του δήμιου: μιας και νδεν υπάρχει ενοχή λόγω συγγένειας, το «καθήκον της μνήμης» δεν συνεπάγεται την αυτόματη αγνότητα ή διαφθορά των εγγονών ή δισέγγονων. Συνεχίστε την ανάγνωση του «ο Δυτικός πολιτισμός κατά Pascal Bruckner [I]»

Δημήτρης Φύσσας, ένα βιβλίο σε 100 λέξεις: Αριστοτέλης, «Τέχνη ρητορική»

Αριστοτέλης, Τέχνη ρητορική. Μετάφραση, εισαγωγή, επιμέλεια Παντελής Μπασάκος. [+ Πρόλογος, (πλήθος χρηστικών υποσημειώσεων, μίνι εισαγωγές στα 1+4 κύρια μέρη και περισσότερες ενδιάμεσες), Βασική βιβλιογραφία, Γλωσσάρι, Ευρετήρια ονομάτων – αρχαίων χωρίων. Δίγλωσση έκδοση]. Εκδόσεις Εταιρία Μελέτης των Επιστημών του Ανθρώπου – νήσος, Αθήνα 2016.

Ο μέγας συστηματοποιητής Αριστοτέλης (4ος π.Χ.) δε θα μπορούσε να μην καταπιαστεί και με τη ρητορική τέχνη: ένα προοίμιο και τρία βιβλία συστηματοποιούν τα πάντα σε μορφή χρηστικού εγχειριδίου, με πλήθος παραδειγμάτων από μεγάλο εύρος τής ώς τότε γραμματείας.

Αυτό που πιο πολύ μ’ εντυπωσίασε στην παρούσα έκδοση είναι η δουλειά του καθηγητή Μπασάκου, όσο μπορώ βέβαια να τη συλλάβω: πέρα από τα καταγραμμένα στην ταυτότητα του βιβλίου, πιο πάνω, να τονίσω την εξαιρετική δημοτική γλώσσα του μεταφράσματος (κι όχι μόνο), που το καθιστά προσιτό στο μέσο αναγνωστικό κοινό, ικανοποιώντας συνάμα και τους/τις πιο απαιτητικούς/ές.

Μα και τι καλή έκδοση συνολικά.

(Λέξεις 100)