Ανταποκρίσεις Απόστολου Θηβαίου: Ο ευτυχισμένος Benjamin

Ανταπόκριση από τον κόσμου
Του Benjamin Rabier

Απόψε σας γράφω από τον κόσμο του Benjamin Rabier, εκείνου του χαμογελαστού Γάλλου που ονειρεύτηκε ευτυχισμένες φάρμες και έναν ακόμη περισσότερο ευτυχισμένο Flambeau, το πιστό και πανέξυπνο κουτάβι από τα χρόνια του πολέμου. Είναι μια ανταπόκριση ολότελα απαλλαγμένη από τα προβλήματα του καιρού. Τον κόσμο του Rabier που φαντάζει απόψε απίστευτος δεν μπορεί κανείς να τον μιμηθεί. Δεν ήταν η πρωτοτυπία στην έκφραση, ήταν η μαγεία που κινεί τα πράγματα, που τους δίνει ζωή και μια ανάσα για να υπάρχουν. Εκείνα τα ευτυχισμένα πλάσματα έχουν κερδίσει στα καδράκια τους κάτι πολύ περισσότερο από τον απλό θαυμασμό ή την αιωνιότητα την ίδια. Έχουν κερδίσει, ας πούμε, την ευκαιρία να μεταφράσουν αλλιώτικα τον κόσμο των ανθρώπων. Τόση ευτυχία δεν την φαντάστηκε ποτέ κανείς, τέτοια σκηνοθεσία δεν αποτέλεσε ποτέ ζητούμενο για τους δημιουργούς. Μονάχα ο Rabier με τους γαλλικούς του τρόπους και την απαράμιλλη τρυφερότητά του ενσάρκωσε το κέφι ενός κόσμου που περνούσε από έναν μεγάλο πόλεμο στην παγκόσμια μελαγχολία. Ο Rabier έχει στην μέσα τσέπη του σακακιού του λίγη σκόνη από τις αρχές του παλιού αιώνα και ακόμη το κλειδί που ανοίγει τις παιδικές καρδιές. Λένε πως η τέχνη θα πρέπει να στρατεύεται, πως θα πρέπει να υπηρετεί έναν σκοπό έξω και πέρα από τον εαυτό της. Κυρίες και κύριοι ο Benjamin Rabier με την χαμογελαστή, συμπαθέστατη αγελάδα του, την πιο ευτυχισμένη εκδοχή ενός ολόκληρου κόσμου, υπηρετεί την παιδική φαντασία. Σας προκαλώ δείξτε μου κάτι πιο ακέραιο, πιο ανεξάντλητο. Κυρίες και κύριοι, ο Benjamin είναι πια σκεπασμένος από στρώματα χρόνου, όμως οι ζωγραφιές του, αυτές είναι ένα άλλο θέμα, μια αφορμή για υποθέσεις. Η ευτυχία του μοιάζει με το αντίπαλο δέος της λογικής μας. Λίγο φως πάνω στο νυχτόραμα του καινούριου αιώνα μας. Κυρίες και κύριοι ο BenjaminRabier, ένας κόσμος που γελά.

Ο Ζερόμ είναι μόλις επτά χρονών. Έχει αφήσει την χώρα του, οι γονείς του λένε πως κερδίσανε μια ωραία περιπέτεια και είναι κρίμα να την χάσουν. Του λένε, για σένα το κάνουμε Ζερόμ και του ανακατώνουν τα μαλλιά. Για αυτό θα γράψει και εκείνος. Για τις πιο τρελές του περιπέτειες. Όμως η έκθεση που του ζήτησε η κυρία Ροζέν δεν πρέπει να ξεπερνά την μια σελίδα. Μας το έδειξε από την έδρα, μας κοίταξε αποφασιστικά, η κυρία Ροζέν μπορεί και μας πείθει. Μας έδειξε ένα ολόκληρο φύλλο και σημάδεψε με το πενάκι της, ως εδώ, είπε. Πρέπει να διαλέξει μία μονάχα. Μα μες στην καρδιά του ξέρει ήδη. Τι Ζερόμ;, Τι ιστορία θα διαλέξεις; Μία που δεν έχει πόλεμο, όλμους, στρατιώτες, άλογα, εκρήξεις, μάσκες αερίων, πυροβόλα όπλα, αντάρτες, παγιδευμένους δρόμους, φράξιες, σημαίες, βασιλιάδες, Βερντέν. Για αυτό θα γράψει. «Με τον πατέρα σηκώσαμε τα λευκά σεντόνια. Από κάτω σηκώθηκαν δυο πουλιά, πέταξαν νευρικά μες στον παλιό αλευρόμυλο και φύγανε από τις σχισμές της οροφής. Η μητέρα μας φώναξε, ο μπαμπάς και ο Ζερόμ γίνανε πουλιά και από το βάθος του δρυμού οι πυροβολητές που πήραν θέση την έκαναν κομμάτια, τότε, τώρα, πάντα. Την θυμάμαι χαμογελαστή να ουρλιάζει, τα χέρια μου, τα χέρια μου, με την αφοπλιστική φωνή του ετοιμοθάνατου πριν τον σβήσει ο χρόνος. Ο πατέρας, είπε Ζερόμ, ξέρεις να κολυμπάς, έτσι δεν είναι; Να, κοίτα και μου έδειξε κατά την πλευρά της αμμουδιάς, ένα μίλι από το σπίτι. Φύγε για την θάλασσα γιε μου και έσκαγαν οι όλμοι τριγύρω σαν να ΄χει φθάσει πια η εποχή της ανθοφορίας τους. Ακούστηκαν φωνές, καρποί που σπάνε, σκυφτοί περπατούσαν πολλοί πεθαμένοι. Και ο πατέρας αφανίστηκε από όλους τους καταλόγους της ζωής και το παλτό του έγινε κατακόκκινο. Δώσαμε τα χέρια και έφυγα χαρούμενος κατά την θάλασσα. Εκεί οι άλλοι με πήρανε, με βάλανε στην θέση του καπετάνιου και εγώ, τους έδειξα αποφασιστικά την πορεία με το χέρι μου. Γελούσα και ήμουν ευτυχισμένος μα όταν πείνασα ζήτησα την μητέρα μου και όλοι με κοιτάξανε με τον ίδιο τρόπο που σήμερα κοιτούν όσους δεν έχουν πατρίδα. Και τότε κατέβηκα από την θέση μου, γύρισα στο κατάστρωμα μεγαλύτερος. Ο χρόνος ήταν το κύμα που όλα τα έπαιρνε. Τα φώτα φανήκανε και ο μικρός Ζερόμ, άνδρας πια στέκει εδώ ενώπιον σας, διαβάζοντας εκείνη την έκθεση. Τελειώνοντας, θα ήθελα να απαιτήσω πίσω τα παιδικά μου χρόνια. Στο πλευρό μου έχω τον κύριο Rabier, τα στοιχεία του είναι διαθέσιμα. Και ο ίδιος δείχνει τόσο ευτυχισμένος. Ξέρω πως τώρα πια αυτός ο κόσμος δεν αντέχει, μα για απόψε, εδώ ενώπιον σας, δεν αλλάζω τα παιδικά χρόνια που ζωγράφισε κάποτε ο κύριος Benjamin Rabier.