Ανδρέας Γαλανάκης & Στράτος Θεοδοσίου, Ο Αλεκτρύων ―Δεύτερη έκδοση [απόσπασμα]

Από τις ΑΩ εκδόσεις

…Ο Αλεκτρύων είναι ένα εκπαιδευτικό ηλιακό ρολόι.

Πρόθεση του Αλεκτρύονα, όμως, δεν είναι να αποτελέσει απλώς ένα μετρητικό όργανο.
Το όνομά του δείχνει και τη διάθεσή του. Θέλει να υποδείξει τους «σαφείς κανόνες» που διέπουν τις ηλιαχτίδες μέσω ενός έργου τέχνης, με μυθικό όνομα και διάσταση. Θέλει να συμπεριλάβει στη διδακτική του την αισθητικήκαι τη μυθολογία, ως συμπληρωματικά αλλά και βασικά στοιχεία της γνώσης. Προσδοκά να ενεργοποιήσει εκτός
από τη λογική και το συναίσθημα του παρατηρητή. Θέλει να κάνει τον μαθητή να ονειρευτεί, όπως αρμόζει στους μετέχοντες της Ελληνικής Παιδείας.

«Ήλιε μεγάλε ανατολίτη μου, χρυσό σκουφί του νου
μου, αρέσει μου στραβά να σε φορώ…»
Ν. Καζαντζάκης, Οδύσσεια α΄ (οι πρώτοι στίχοι).

Ο Αλεκτρύων επικαλούμενος τα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά του, θέλει να δηλώσει ότι σε πείσμα της θαυμάσιας, αλλά ευάλωτης σύγχρονης ηλεκτρονικής τεχνολογίας, προτίθεται να παραμείνει —ένεκα της κατασκευής του— όχι μόνο στο «νυν» αλλά «ες αεί», ο άγρυπνος φρουρός που θα αναγγέλλει την ανατολή του Ήλιου.

Το όργανο πρέπει να υπακούει σε νόμους για να είναι ακριβές. Πόσο μάλλον το όνομά του ή το εὐνομόν του, που και αυτό θα πρέπει να υπακούει σε νόμους. Η Ευνομία άλλωστε ήταν κατά τον Ησίοδο μια από τις τρεις Ώρες: Ευνομία, Δίκη και Ειρήνη.
Όμως, δεν πρέπει να υπακούει μόνο στους νόμους που μπορούν να τους εξηγήσουν τα μαθηματικά, αλλά και σε εκείνους τους κανόνες που διέπουν τη «Σημαντική της
Τέχνης».
Ο Αλεκτρύων, σύμφωνα με τον μύθο, ήταν φίλος του Άρη, του «αρμοστού δια του πολέμου». Ο Άρης, ερωτευμένος με την Αφροδίτη, τη γυναίκα του Ηφαίστου, έβαζε τον Αλεκτρύονα να παραφυλάει στις παράνομες «συνευρέσεις» μαζί της και να τον ειδοποιεί πριν βγει ο Ήλιος και ξυπνήσει ο Ήφαιστος. Όλα έβαιναν καλώς, μέχρι που και τέκνον θήλυ έκαναν με το όνομα Αρμονία.
Όμως τον Αλεκτρύονα τον πήρε μια φορά ο ύπνος, ο Ήλιος ανέτειλε, ξύπνησε τον Ήφαιστο και αυτός τους συνέλαβε πάνω στο κρεβάτι.
Ο Ήφαιστος, οργισμένος, τους έδεσε με τα αόρατα δεσμά του και φώναξε το Πάνθεον να τους δει και να τους περιγελάσει.
Μετά το ατυχές αυτό συμβάν, ο Άρης κάλεσε θυμωμένος τον Αλεκτρύονα και με συνοπτικές διαδικασίες τον καταδίκασε να μην ξανακοιμηθεί σε κρεβάτι και να προαναγγέλλει την ανατολή του Ήλιου πριν από όλους.
Έκτοτε οι Aλεκτρύονες (α-λέκτρον, όπου λέκτρον είναι το κρεβάτι) δεν ξαπλώνουν ποτέ, αλλά κοιμούνται όρθιοι και προϋπαντούν τον Ήλιο με το λάλημά τους.
Ο Αλεκτρύων από τότε κατέλαβε τη θέση του σαν ένα ακόμα ηλιακό σύμβολο.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το πτηνόμορφο σχέδιο του έργου βρήκε το όνομά του μέσω αυτού του μύθου!

ΜΙΑ ΕΥΓΕΝΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ

Τα ηλιακά ρολόγια είναι άμεσα συνδεδεμένα με τη μακραίωνη πολιτιστική μας κληρονομιά. Φέρουν μέσα τους στοιχεία ευγενούς καταγωγής από την εποχή που η τεχνολογία ήταν συνδεδεμένη με την τέχνη, την αισθητική, την ηθική και τη φιλοσοφία…