Sara Teasdale, μετάφραση Ασημίνα Λαμπράκου

Αρχείο 03/04/2016

Παρουσιάζονται τρία από τα σονέτα της Sara Teasdale για την Eleonora Duse*

Τέτοια ήταν η περίπτωση της ένθεης Ελεονόρας Ντούζε
που ερμηνεύοντας αποτυχημένα έργα τα έκανε να
θριαμβεύσουν, χάρη σ’ εκείνο το οποίον η ίδια επινοούσε.
Φ.Γ.Λόρκα, Ντουέντε, σελ. 39,
εκδ. Γαβριηλίδης. μτφρ. Γ Γεωργούσης

To Eleonora Duse

Σε μυστικές μελωδίες η ομορφιά σου ζει,
Κι όλο το φως για σένα ένα τραγούδι ανασαίνει.
Η φωνή σου τους ανέμους που ονειρεύονται ανασταίνει ,
Με τη μουσική μας, τις κρυμμένες αναμνήσεις πλημμύρισαν μαζί.

Γενιές σειρήνων στις θάλασσες μέσα βυθισμένες
Όταν οι άνθρωποι να ακούνε ξέχασαν, πλέουν μακριά
Από της φωνής σου το υπόγειο ρεύμα, μαλακά και δυνατά.

Αυλό κάτ’ από δέντρα παίζουν σικελοί ποιμένες·
Εμπρός από τους βιολετί λόφους από άμμο παρασυρμένη,
Κάποιος Αιγύπτιος μοναχικός, ένα φλάουτο παίζει αρχαίο
Την αυγή, τον παλιό χαιρετισμό του δίνει ο Μέμνων
Στον Νείλο δίπλα, με την ερημική αύρα διασκορπισμένη.
Η μουσική για σε, όπως στέκεσαι, λιποθυμισμένη,
Και με το ορφικό, βουβό απλώνει τον τρόμο.

To a Picture of Eleanor Duse

Υπήρξε ποτέ πρόσωπο άλλο σαν κι αυτό πριν –
Τουλπάνι τόσο φωτεινό για τη μέσα ψυχή όσο,
Αγνό κι ακόμη για το κρίμα αξιοθρήνητο τόσο;
Θα περάσει τη Βαριά Πόρτα λένε, η ψυχή
Και με λαχτάρα προς τα επάνω, τη γνώση θάχει απ’ τη δημιουργία–
Κάτω από το γήινο θάφτηκε με κρότο το κορμί.
Μα για πάντα το δικό σου, τόσο κοντά θα ζει

Τι έχει στη ψυχή υπάρξει, και που εκεί κείται αιωνία.
Ω μάτια που βλέπετε τόσο μέσ’ απ΄την ομίχλη των δακρύων μακριά,
Ω Θάνατε, πρόσεχε!, ποτέ τα μάτια αυτά δε θα πεθάνουν!
Ναι, παρά που το φιλί σου από την ανάσα τα χείλη θα κλέψει αυτά
Το ανίσχυρο θλιμμένο χαμόγελό τους Θάνατε, ακόμη θα σου ξεγλιστρά!
Το τέλειο αυτό άνθος κοίτα, απ’ το λαιμό ως τ’ αφτιά
Το κεφάλι γύρε και το θαύμα άφησε μακριά να πάρουν.

To a Picture of Eleonora Duse as “Francesca da Rimini “

Ω πρόσωπο εσύ σαν άνθος γλυκό και σαν κεφάλι- άνθος λυγισμένο!
Ω βιολέτα που το πορφυρό σου δεν χλωμαίνει,
Ή δάσους άρωμα εξαντλημένο διαρκώς ή που φτωχαίνει,
Ή ανάσα κι ομορφιά σε νεκρούς ανάμεσα περασμένο!
Ναι, αληθινά πολύ έχει ο ποιητής πει,
Κανένα των χρόνων θάμπωμα ή του θανάτου σθένος
Την σκοτεινή ομορφιά ωφελεί – μέσ’ απ’ το λαμπρότερο βέλος
Το φέγγος βλέπουμε των απλωμένων φτερών εκεί.
Ω πρόσωπο δεντρόστεγο και των μαλλιών σου σκιασμένο,
Κάποιοι ανθίζουν λωτοί στο σκοτεινιασμένο ρυάκι!
Αν ποτέ σ’ ένα όνειρο το φύλακα μου αγγελάκι
Είχα απεικονίσει, σαν κι αυτό εκείνη είναι,
Ευτυχία τα μάτια της γνωρίζουν, το άλγος ακόμ’ εκεί καθυστερημένο,
Και στα χείλη της πάνω η σκιά ενός φιλιού /κείται.

To Eleonora Duse

Your beauty lives in mystic melodies,
And all the light about you breathes a song.
Your voice awakes the dreaming airs that throng
Within our music-haunted memories.
The sirens’ strain that sank within the seas
When men forgot to listen, floats along
Your voice’s undercurrent soft and strong.
Sicilian shepherds pipe beneath the trees;
Along the purple hills of drifted sand,
A lone Egyptian plays an ancient flute;
At dawn the Memnon gives his old salute
Beside the Nile, by desert breezes fanned.
The music faints about you as you stand,
And with the Orphean lay it trembles mute.

To a Picture of Eleanor Duse

Was ever any face like this before —
So light a veiling for the soul within,
So pure and yet so pitiful for sin?
They say the soul will pass the Heavy Door,
And yearning upward, learn creation’s lore —
The body buried ‘neath the earthly din.
But thine shall live forever, it hath been
So near the soul, and shall be evermore.
Oh eyes that see so far thro’ misted tears,
Oh Death, behold, these eyes can never die!
Yea, tho’ your kiss shall rob these lips of breath,
Their faint, sad smile will still elude thee, Death.
Behold the perfect flower this neck uprears,
And bow thy head and pass the wonder by.

To a Picture of Eleonora Duse as “Francesca da Rimini “

Oh flower-sweet face and bended flower-like head!
Oh violet whose purple cannot pale,
Or forest fragrance ever faint or fail,
Or breath and beauty pass among the dead!
Yea, very truly has the poet said,
No mist of years or might of death avail
To darken beauty — brighter thro’ the veil
We see the glimmer of its-wings outspread.
Oh face embowered and shadowed by thy hair,
Some lotus blossom on a darkened stream!
If ever I have pictured in a dream
My guardian angel, she is like to this,
Her eyes know joy, yet sorrow lingers there,
And on her lips the shadow of a kiss.

Sara Teasdale. Υπήρξε αμερικανίδα λυρική ποιήτρια. Γεννήθηκε στο Σεντ Λούις του Μιζούρι τον Αύγουστο του 1884. Υπήρξε παιδί ιδιαίτερα ευαίσθητης υγείας.

Το πρώτο της ποίημα δημοσιεύτηκε στην Reedy’s Mirror το 1907 και την ίδια χρονιά εκδόθηκε η συλλογή της: Sonnets to Duse and Other Poems.

Ανάμεσα σε διάφορα φλερτ επέλεξε να παντρευτεί τον Ernst Filsinger το 1914 του οποίου η επιχειρηματική δραστηριότητα προκάλεσε στην Sara Teasdale έντονο αίσθημα μοναξιάς. Έτσι το 1929 αποφάσισε και έβαλε σε εφαρμογή το διαζύγιο μέσω των δικηγόρων της. Μετά το διαζύγιο αναζωπύρωσε τη φιλία της με τον ποιητή Vachel Lindsay, ο οποίος ήταν πλέον παντρεμένος με παιδιά.

Το 1918 η Teasdale κέρδισε το βραβείο Pulitzer για τη συλλογή της Love Songs.

Το έργο της χαρακτηρίζεται από απλότητα και σαφήνεια, πάθος και ρομαντισμό. Αποδυναμωμένη οργανικά και πνευματικά μετά από μια δύσκολη περίοδο με πνευμονία, η Teasdale αυτοκτόνησε στις 29 Ιανουαρίου 1933, με υπερβολική δόση βαρβιτουρικών. Η τελευταία συλλογή της, Strange Victory εμφανίστηκε μετά θάνατον το ίδιο έτος. Ο Lindsay είχε πεθάνει αυτοκτονώντας κι ο ίδιος δύο χρόνια νωρίτερα. Η Sara Teasdale είναι ενταφιασμένη στο Νεκροταφείο Bellefontaine στο Σεντ Λούις.

Άλλα έργα της: Helen of Troy, and Other Poems (1911), Rivers to the Sea (1915), Flame and Shadow(1920), Dark of the Moon (1926), and Stars To-night (1930).

*Η Ελεονώρα Ντούζε (Eleonora Duse, 1858-1924) υπήρξε μεγάλη Ιταλίδα ντίβα του θεάτρου, μούσα και ερωμένη του Ντ’ Ανούντσιο και ιδανική ερμηνεύτρια έργων του Σαίξπηρ, του Δουμά υιού και του Ίψεν.