Κατηγορία: obituaries

Μίκης Θεοδωράκης (Χίος, 29 Ιουλίου 1925 – Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου 2021)

04/09/2021

Ο Μίκης (Μιχαήλ) Θεοδωράκης (Χίος, 29 Ιουλίου 1925 – Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου 2021) ήταν Έλληνας συνθέτης και πολιτικός, κρητικής και μικρασιάτικης καταγωγής. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες μουσικοσυνθέτες και ως μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές προσωπικότητες όλων των εποχών. Ως πολιτικός υπήρξε υπουργός και τέσσερις φορές εκλεγμένος βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου με το Κ.Κ.Ε και τη Ν.Δ, ενώ παράλληλα ήταν ακτιβιστής τιμημένος με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν το 1983.

Είχε ασχοληθεί με πολλά είδη της μουσικής, ενώ είχε συνθέσει τον ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το συρτάκι «Ζορμπάς» (1964), βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική. Επίσης είχε ασχοληθεί με την κλασική μουσική γράφοντας συμφωνίες, ορατόρια, μπαλέτα, όπερες και μουσική δωματίου. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Μίκης Θεοδωράκης (Χίος, 29 Ιουλίου 1925 – Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου 2021)»

Βασίλης Αλεξάκης (1943-2021), Τάλγκο ―αποσπάσματα

12/01/2021

In Memoriam

Είχα ξεχάσει τι ωραία που νιώθεις όταν κάνεις έρωτα. Το σώμα μου είχε καταντήσει σαν κάτι παλιά επαρχιακά σαλόνια, θλιβερά και βουβά, με τα παντζούρια μονίμως κλειστά, τα έπιπλα σκεπασμένα μ’ άσπρα σεντόνια, σαν κάτι σαλόνια όπου δεν φαίνεται να κατοικούν παρά μόνο φαντάσματα επίπλων. Εσύ άνοιξες τις πόρτες και τα παράθυρα κι ένιωσα να με διαπερνά ένα γλυκύτατο καλοκαιρινό αεράκι. Ήταν μεσημέρι. Ανακάλυψα γύρω μου ένα θεόρατο κήπο με μυριάδες πουλιά.
Θυμάσαι τι γέλια κάναμε; Ίσως γι’ αυτό να γράφω, για να επιζήσει κάτι απ’ όλα αυτά, για να μην τ’ αρπάξει όλα ο χρόνος. Προσπαθώ κάτι να του κλέψω, έστω μερικές στιγμές. Ό,τι θυμάμαι. Στο τέλος θα μας πάρει ως και τις αναμνήσεις μας. Θα είναι σαν να μην έχουμε ζήσει καν. Ίσως δεν θα ’πρεπε να βασίζομαι τόσο στις λέξεις… Τα πλήκτρα της γραφομηχανής, σε τέσσερις σειρές όπως είναι, μοιάζουν με κερκίδες σταδίου όπου κάθονται φρόνιμα τα γράμματα.[…] Συνεχίστε την ανάγνωση του «Βασίλης Αλεξάκης (1943-2021), Τάλγκο ―αποσπάσματα»

Νίκος Εγγονόπουλος, Πολυξένη

21/10/2020

Γεννήθηκε σαν σήμερα 21 Οκτωβρίου 1907 ―πέθανε 31 Οκτωβρίου 1985

❉

Βρυκόλακες αλαλάζοντες και σιδηροπαγείς αύραι μού έφεραν χτες, περί το μεσονύκτιον, μεσουρανούντος του ηλίου της δικαιοσύνης, το μήνυμα του Nτάντε Γκαμπριέλ Pοσσέτη, του Isidore Ducasse και του Παναγή του Kουταλιανού. H πίκρα μου στάθηκε μεγάλη ! Mέχρι της στιγμής εκείνης επίστευα εις τα προφητικά οράματα των τορναδόρων, πρόσμενα τους χρησμούς των αλλοφρόνων ιππέων, προσδοκούσα τας μεταφυσικάς επεμβάσεις των αγαλμάτων. Mε γαλήνευε η ιδέα του πτώματός μου. H μόνη μου χαρά ήτανε οι πλόκαμοι των μαλλιών της. Έσκυβα ευλαβικά και φιλούσα την άκρια των δακτύλων της. Παιδί ακόμα, στην δύσιν του ηλίου, έτρεχα ωσάν τρελλός να προφτάσω να κλέψω, πριν νυχτώση, τα λησμονημένα σκιάχτρα μέσ’ απ’ τα χωράφια. Kαι όμως την έχασα, μπορώ να πω μέσ’ απ’ τα χέρια μου, ωσάν να μην ήταν ποτές παρά ένα απατηλόν όραμα, παρά ένα κοινότατο σφυρί. Στη θέση της βρέθηκε μονάχα ένας καθρέπτης. Kι’ όταν έσκυψα να δω μέσα σ’ αυτόν τον καθρέφτη, δεν είδ’ άλλο τίποτες παρά μόνο δύο μικρά λιθάρια : το ένα ελέγετο Πολυξένη, και το άλλο, Πολυξένη επίσης.

*

Από τα Ποιήματα, A΄, Ίκαρος 1977

❉

Περικλής Κοροβέσης, 50 χρόνια «Ανθρωποφύλακες»

11/04/2020

Περικλής Κοροβέσης (1941-σήμερα 11 Απριλίου 2020)

Περικλής Κοροβέσης, Ανθρωποφύλακες, Επετειακή ένατη έκδοση (1969-2009), με Εισαγωγές των Πιέρ Βιντάλ Νακέ και Δημήτρη Ραυτόπουλου και νέα Επίμετρα των Γιάνη Γιανουλόπουλου, Δημήτρη Ψαρρά και Περικλή Κοροβέση. Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων, Αθήνα 2019, σελ. 141 (συν φωτογραφικό παράρτημα)

Ευγενική παραχώρηση της Athens Review of Books Tεύχος 113 – ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

Το αριστούργημα (και από λογοτεχνικής απόψεως) του Περικλή Κοροβέση Ανθρωποφύλακες δεν είναι απλώς μια πολύ καλογραμμένη μαρτυρία από έναν ταλαντούχο συγγραφέα, ούτε αφορά μόνο τους έλληνες που υπέστησαν βασανιστήρια επί χούντας· είναι τόσο πυκνό, βαθύ και ανθρώπινο, που μένει χαραγμένο στο μυαλό του αναγνώστη, όπως το Αν αυτό είναι ο άνθρωπος του Πρίμο Λέβι ή το Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς του Σολζενίτσιν. Επειδή η ύλη του τεύχους της ARB είχε ουσιαστικά κλείσει, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το επίμετρο του Δημήτρη Ψαρρά. Θα μας δοθεί όμως η ευκαιρία να μιλήσουμε αναλυτικότερα γι’ αυτό το οδυνηρά απολαυστικό έργο σε επόμενο τεύχος.

Δύο βιβλία σφράγισαν τη δικτατορία της 21ης Απριλίου. Το πρώτο ήταν το πολύτομο Πιστεύω μαςτου Γεωργίου Παπαδόπουλου, ένα «Μάιν Καμπφ» αλά ελληνικά, με τη συμπυκνωμένη σοφία του δικτάτορα. Το δεύτερο ήταν οι Ανθρωποφύλακες, η προσωπική μαρτυρία του Περικλή Κοροβέση για το απάνθρωπο εκείνο καθεστώς, βασισμένη σε όσα κατέθεσε στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα βασανιστήρια που υπέστη. Το πρώτο εκδόθηκε με χρήματα του δημοσίου και διανεμήθηκε με το ζόρι σε σχολεία και κρατικές υπηρεσίες. Το δεύτερο εκδόθηκε σε 25 πολυγραφημένα αντίτυπα, από τον ίδιο τον συγγραφέα, που το χτύπησε στο στένσιλ και το τύπωσε στον πολύγραφο (παρανόμως) στο φουαγιέ του «Τζον Νοξ» στη Γενεύη με δικά του έξοδα ελλείψει χορηγού. Το βιβλίο ακολούθησε την αυτόνομη πορεία του και κυκλοφόρησε παράνομα ‒τυπωμένο πια‒ στην Ελλάδα.

Συνεχίστε την ανάγνωση του «Περικλής Κοροβέσης, 50 χρόνια «Ανθρωποφύλακες»»

Λεωνίδας Χατζηπροδρομίδης (1942-2020)

13/03/2020

✤

Ο υποδειγματικά ελεύθερος διανοούμενος Λεωνίδας Χατζηπροδρομίδης έφυγε από τη ζωή στις 11 Μαρτίου 2020. Η πολιτική κηδεία του θα γίνει το Σάββατο 14 Μαρτίου από το νεκροταφείο Ζωγράφου στις 11 π.μ.

Γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου 1942 στα Κύργια Δράμας. Νεαρός εντάχθηκε στην Αριστερά. Για την αντιδικτατορική του δράση υπέστη διώξεις και φυλακίσεις από τη χούντα των συνταγματαρχών. Την περίοδο 1975-1989 έζησε στο Βελιγράδι και υπήρξε ανταποκριτής της Αυγής και κατόπιν της Ελευθεροτυπίας στη Γιουγκοσλαβία. Ακούγοντας τη μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων, στάθηκε αντίθετα στο ρεύμα της εποχής, αποκάλυπτε τη βαρβαρότητα του καθεστώτος Μιλόσεβιτς και με θαυμαστή οξυδέρκεια περιέγραφε το διαγραφόμενο ζοφερό μέλλον της χώρας αυτής. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Λεωνίδας Χατζηπροδρομίδης (1942-2020)»

[In Memoriam: Harold Bloom (1930 -14.10.2019)

15/10/2019

Κλίναμεν
ή Ποιητική παρατύπωση

Ο Σέλλεϋ ισχυρίστηκε ότι οι ποιητές όλων των εποχών έλαβαν μέρος στη συγγραφή ενός Μεγάλου Ποιήματος αενάως εν εξελίξει. Ο Μπόρχες σημειώνει ότι οι ποιητές δημιουργούν τους προδρόμους τους…[…] Αλλά οι ποιητές, ή τουλάχιστον οι ισχυρότεροι ανάμεσά τους, δεν διαβάζουν όπως διαβάζουν ακόμη και οι ισχυρότεροι κριτικοί. Οι ποιητές δεν είναι ούτε ιδεώδεις ούτε κοινοί αναγνώστες, μήτε του Άρνολντ μαθητές μήτε του Τζόνσον. Συνεχίστε την ανάγνωση του «[In Memoriam: Harold Bloom (1930 -14.10.2019)»

Αντώνης Νικολής, Σε νησί του ασυνειδήτου μου*

03/09/2019

(…) Στην Αθήνα έμεινα έως και τον Ιούλιο του 1987, συνεχόμενα τέσσερα χρόνια. Οι μνήμες από τη σχολή δεν είναι οι καλύτερες, τεράστια αμφιθέατρα, εκατοντάδες φοιτητές, αρκετοί περιορισμένης ευφυΐας καθηγητές (προφανώς και μόρφωσης και πολλώ μάλλον καλλιέργειας), ελάχιστοι οι καλοί ή ενδιαφέροντες, δυο-τρεις οι σπουδαίοι, με κορυφαίο τον αείμνηστο Αριστόξενο Σκιαδά, δεν έχασα ούτε μία παράδοση της Μήδειας ή των Αρχαίων Λυρικών: κατάρτιση, εμβρίθεια, καλλιέργεια, μα και χιούμορ και το είδος της εκλεπτυσμένης χάριτος στο έπακρο. Συνεχίστε την ανάγνωση του «Αντώνης Νικολής, Σε νησί του ασυνειδήτου μου*»