στάχτες

❇︎

Μοντγκόμερι, πρωτεύουσα της Πολιτείας Αλαμπάμα των Η. Π.Α., 1 Δεκεμβρίου 1955

Μ’ ένα τράνταγμα ξεκινάτε. Κάθεσαι ήδη. Πού;

Μα φυσικά πίσω. Σκιά στο λευκό φόντο.
Φοράς μαύρα – λευκά απ’ την καταχνιά –
και κάνεις ως συνήθως μαύρες σκέψεις.
Δέντρα και κτήρια γλιστρούν στα τζάμια,

αντανακλάσεις νέον και στάλες βροχής…
Πεινάς; Νυστάζεις ίσως. Αν έγερνες πίσω
κι έκλεινες τα μάτια; Σταματάτε-ξεκινάτε…
Τα φρένα τρίζουν. Σταματάτε και πάλι. Πού;

Τους βλέπεις ν’ ανεβαίνουν στη σειρά·
γελούν, μιλούν λευκά και κάθονται όλοι
εκτός από έναν που δε βρήκε άδειο κάθισμα
– ήδη κοιτάζει ερευνητικά προς τα πίσω.

Οι θέσεις μπροστά, οι λευκές, είναι πιασμένες
κι ο οδηγός ζητά στα λευκά απ’ τους μαύρους
ν’ αδειάσουν τις πίσω θέσεις – σηκώθηκαν ήδη –
για να καθίσει ο μόνος όρθιος λευκός άντρας·

σηκώθηκαν ήδη, εκτός από έναν· όχι έναν,
μία· μία που αρνείται, μεσόκοπη με γυαλιά,
μοδίστρα, απόφοιτη λυκείου, παντρεμένη
και μαύρη. Εσύ, Ρόζα. Ρόζα Πάρκς.

Σαν όλους τους ομοίους σου, μόνο σε:
μαύρους χώρους αναμονής, μαύρα σχολεία,
μαύρους χώρους εστιατορίων· σαν όλους σας
μόνο σε μαύρες θέσεις λεωφορείων.

Μαύρη σε λευκό φόντο. Να αρνείσαι.
Θα σε συλλάβουν για αυτό, το ξέρεις;
Θα το ξέρεις. Βλέπω τις φωτογραφίες.
Εδώ σου παίρνουν αποτυπώματα…

κι εδώ κρατάς μπροστά σου μια καρτέλα
μ’ ένα μαύρο αριθμό: επτά, μηδέν, πέντε, τρία.
Ένα μαύρο αριθμό. Σε λευκό φόντο. Κι όμως,
άσπρο – μαύρο δεν είναι ποτέ. Το άσπρο τους

λάμπει λευκό, μα το μαύρο σας στάζει κόκκινο.

*

©Νίκος Ι. Τζώρτζης

____________
ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ Νο 2857
Αλαμπάμα, βράδυ της 1ης Δεκεμβρίου 1955. Η Ρόζα Παρκς, η 42χρονη μαύρη ράφτρα, επιστρέφοντας με το λεωφορείο απ’ τη δουλειά […] αρνείται να παραχωρήσει τη θέση της σ’ έναν λευκό. Η άμεση σύλληψή της κινητοποιεί τους μαύρους της Αλαμπάμας με επικεφαλής τον νεαρό τότε αιδεσιμότατο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Η υπόθεση φτάνει στο Ανώτατο Δικαστήριο, που κρίνει αντισυνταγματικές τις φυλετικές διακρίσεις.
Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

❇︎