Ανταποκρίσεις Απόστολου Θηβαίου: Το τέταρτο στοιχείο

Σπλάχνα, αυχένας, σκελετός
«Εγώ»
J.L. Borges

Ετούτη η ιστορία που απόψε αποκαλύπτεται, πρωτογράφτηκε με μαύρη κιμωλία σε περγαμηνή. Αργότερα εμπλουτίστηκε μες στις αποφράδες μέρες του Μπουένος Άιρες. Μιλά για το τυφλό παιδί πλάι στην ηρακλείτεια ροή του ποταμού. Μιλά για την τύφλωση που έρχεται σιγά, με αργά βήματα αρπακτικού, παίρνοντας ό,τι καλύτερο επιφύλασσε η ανθρωπότητα στους μύστες της. Κυκλοφορούν πια τόσες παραλλαγές που παραμένει δύσκολο να εξακριβωθεί η γυμνή αλήθεια. Κάποιοι ισχυρίζονται πως η ιστορία είναι τόσο παλιά όσο η πόλη με το όνομα Καρχηδόνα. Και άλλοι πάλι λένε πως γεννήθηκε από το τίποτε μιας βραδιάς στις όχθες μιας σκοτεινής, εθνικής βιβλιοθήκης. Ο Vivaldi την έκανε μουσική, ο Turner θαλασσογραφία, έναν υπέροχα ζωγραφισμένο ωκεανό. Η αλήθεια της χάθηκε στις μεταφράσεις και τις εξαργυρώσεις. Όσοι σήμερα την γυρεύουν μπορούν να βρουν σπαράγματά της κάτω από το δέντρο της ζωής και τα πορίσματα της αρχαίας, κιόλας επιστήμης των αλχημιστών. Ίσως ακόμη στις αδειανές συζητήσεις της καθημερινότητας, ανάμεσα σε πορίσματα για την πορεία της οικονομίας και τον έρωτα και τα σαιξπηρικά κοντσέρτα. Ή ακόμη και στα λιμπρέτα που από το τίποτε γεννιούνται μες στις αυλές του Νέου Κόσμου. Στο ξεψύχισμα των θεών και την ομολογία του Joyce όταν χωρά την αιωνιότητα μες στην βρώμικη υγρασία κάποιας πολιτείας. Ο γέρος Walt από την αμερικάνικη γωνιά του πνιγμένη στις προτομές των ελαφιών, τα άγρια όντα και τα καμώματα της απαστράπτουσας λογικής κατέχει όπως και εκείνος, το πόρισμα των αιώνων.
Κατανοώ την δυσκολία να πιστέψει κανείς όλα ετούτα. Τα γεγονότα χάθηκαν μες στο σκοτάδι του πηγαδιού και η ιστορία, περισσότερο ελεύθερη από ποτέ τρέφεται με σύμβολα που δεν υπομνηματίζουν σε τίποτε την εποχή μας. Ωστόσο, για εκείνους που διαθέτουν ένα πνεύμα, έτοιμο από καιρό για να απαντήσει όλες οι απορίες και όλα τα πεπρωμένα λύνονται μες στο ατέρμονο έργο του Jorge Luis Borges. Οι ήχοι απόψε που ανεβαίνουν από κάποιο θαλασσινό κοιμητήρι ενσαρκώνουν την ζωή, καταργούν τον χρόνο και μιλούν από την μεταφυσική τους, σχεδόν θέση για αυτόν τον κόσμο. Είθε οι ποιητές της οικουμένης να επιδείξουν το μέγιστο σεβασμό στο ένστικτο της ζωής που κυοφορείται μες στα τερτίπια της ανθρώπινης μετάφρασης. Τις καλύτερες σελίδες της κατέχει απόψε εκείνος ο μοναχικός ήρωας, μοιραία μπλεγμένος μες στα γρανάζια του τυφλού ονείρου.
Αυτός και μόνο αυτός θα μπορούσε να μας στείλει ένα σινιάλο από τα βάθη του Adroge. Ας πούμε το αλύχτισμα ενός τσοπανόσκυλου ή ένα δειλό φιλί μες στα θερινά περίπτερα, κάτω από τον καταιγισμό των άστρων και της βλάστησης. Μόνον αυτός από τις μεγαλειώδεις αίθουσες της βιβλιοθήκης του, κάπου στην Γενεύη ή την Αθήνα, θα μπορούσε να δώσει ένα τέλος σε αυτήν την μυθολογία που μετατοπίζεται κάτω από το βάρος του κόσμου και της ιστορίας. Jorge Luis Borges απόψε σε αποχαιρετούν ξανά και ξανά οι αόρατοι επιβάτες της Constitution, γυρεύοντας απεγνωσμένα τον ήχο της μουσικής που ως γνωστό γεννιέται μες στις απαράμιλλες σάγκες και σε όσα κάνουν λόγο για το μέγεθος της ζωής και την αφοπλιστική απλότητα ενός πεπρωμένου.
Jorge Luis Borges, εσύ στα ύστερα αυτού του κόσμου, με ακονισμένα νύχια, ποιος ξέρει σε ποιο καραβίσιο άθροισμα περιλαμβάνεσαι, εσύ που στάθηκες πλάι στο μέγεθος της ζωής και όχι αντίκρυ, συγκρίνοντας πράγματα ετερόκλιτα, όπως την Γαλιλαία και τα αθώα θύματα, το άγριο απόγευμα και τις λοξές μορφές του ονείρου. Κράτα τις ραψωδίες μες στην καρδιά σου και ξάπλωσε στο νυφικό κρεβάτι του ονείρου. Γιατί ποιος άλλος, ποιος άντεξε να κατοικεί αυτήν την θλιμμένη δόξα κ. Borges και ποιος άλλος ενσαρκώνει τις ζωγραφιές που του εμπιστεύτηκε το νερό και η μυστική του κόσμου συμφωνία, έξω από εσένα. Από όλα τα θαύματα του Μπουένος Άιρες, πρώτο είσαι εσύ που σε δέκα σειρές ανέθρεψες κάποτε τον ανυποψίαστο σύντροφο του Ταμερλάνου, του Τζόυς, του Σπινόζα, του ανδρειωμένου ὀταν μια νύχτα θα πέσει μαχαιρωμένος από το φεγγάρι.
Ο Borges είναι το κλειστό καραβάνι και για αυτόν δεν μιλούν οι ποταμοί, μήτε μπορεί κανείς να φανταστεί πως για εκείνον θα πέθαινε μια βραδιά η Matilde Urbach. Κάπως έτσι απόψε, κάνω δικό μου τον Jorge Luis Borges, πρώτο των πρώτων και άμυνα υπολογίσιμη στο ζύγι της λογικής, εκεί έξω.