στάχτες

Γιάννης Ανδρουλιδάκης, Βισταλόγκα, εκδ. Κέδρος 2019

✤

Ποίηση με ήθος

Είναι ο τόπος μου,
τοσοδούλα μου,
μια κουκκίδα στον χάρτη.
Κι είναι οι μέρες μου
γεμάτες ιώδιο,
αύρα θαλασσινή
κι αλάτι.
Τούτα τα δώρα θα σου κρατώ,
σταγονίτσα μου,
για να ξεχειμωνιάσεις.

Η πρώτη ποιητική συλλογή του Γιάννη Ανδρουλιδάκη είχε ως τίτλο έναν ναυτικό όρο: Άπαρση (από τις εκδόσεις Κοροντζή  2018).  Η άπαρση είναι επίσημος ναυτικός όρος, το κοινώς λεγόμενο σαλπάρισμα, που κυριολεκτικά σημαίνει ανέλκυση άγκυρας για πλου.

Και σε αυτήν τη νέα του συλλογή ο ποιητής αντλεί τίτλο και θέματα από το θαλασσινό ρεπερτόριο.

Βισταλόγκα λοιπόν. Και τι σημαίνει Βισταλόγκα; Είναι το αλιευτικό γυαλί που χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα οι ναυτικοί για να δουν από την επιφάνεια της θάλασσας τον βυθό, όπως διευκρινίζεται στις πρώτες σελίδες του βιβλίου. Όμως ο όρος ερμηνεύεται και μεταφορικά, και εδώ είναι η ουσία: η βισταλόγκα μεγαλώνει, μεγεθύνει και μας βοηθά να ανακαλύψουμε ό,τι αληθινό, πολύτιμο και καλά κρυμμένο υπάρχει μέσα μας, γύρω μας, παντού. Νομίζω πως αυτή η μεταφορική χρήση είναι δηλωτική των προθέσεων του ποιητή.

Η συλλογή κυκλοφορεί με λιτά, πολύ όμορφα σχέδια από μολύβι του Βασίλη Προκόπου στο εξώφυλλο και στο εσωτερικό. Στο εξώφυλλο εξέχουσα φιγούρα είναι ένα κόκκινο ψάρι που φαίνεται να κολυμπά σε έναν κυκλικό αέναο χορό.

Μόλις ανοίξεις το βιβλίο αύρα θαλασσινή σε συνεπαίρνει, λέξεις πλασμένες από αλμύρα, φύκια, λέξεις θαλασσοδαρμένες, γεμάτες ανεμοδούρι και αύρες των κυμάτων. Ποίηση ώριμη, γλυκιά και τρυφερή αλλά και γεμάτη ευαισθησία και κοινωνικούς προβληματισμούς, παρακαταθήκη για τους δύσκολους καιρούς που σιμώνουν.

Από το πρώτο του κιόλας ποίημά ο Γιάννης δηλώνει με αφοπλιστική ειλικρίνεια τι είναι γι’ αυτόν η φύση, η θάλασσα, η ποίηση: είναι τα εφόδια για την επερχόμενη ερημοποίηση, όπως λέει ο ίδιος.

Δυάς

Τ’ ανεμοδούρι της ψυχής
δείχνει άπνοια.
Η φύση σύμμαχος
κι η θάλασσα πληγές
επουλώνει.
Μέρες γεμάτες, στοχαστικές, χωρίς σπατάλη.
Εφόδια για την επερχόμενη ερημοποίηση.

Και δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς αφού η καταγωγή τού ποιητή είναι πλασμένη από θάλασσα. Ο Γιάννης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ροδάκινο, ένα χωριό στο νότιο Ρέθυμνο, σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ. Σήμερα ζει στην Καλαμάτα και διδάσκει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έχει συνεργαστεί με τοπικές εφημερίδες της Κρήτης, με την Εφημερίδα των Συντακτών και την Ελευθεροτυπία. Δημοσιεύει στη σελίδα Σχέδιο Β’, Ισκρα και στον Τύπο της Μεσσηνίας.

Η ποίηση του Γιάννη Ανδρουλιδάκη  είναι πολύπλευρη, πολυσήμαντη, τα θέματά του ποικίλα: κοινωνικές ευαισθησίες, η γονεϊκή αγάπη, ο έρωτας, πολιτικοί προβληματισμοί. Σε όλα όμως ανεξαιρέτως τα ποίηματά του ενυπάρχει μια συγκινητική ευαισθησία, νοσταλγικότητα, τρυφερότητα, αμεσότητα και ειλικρίνεια, πάνω απ’ όλα αγάπη για τον άνθρωπο και την περιπέτειά του επί γης.

Η όχθη που επιμένω
Βρίσκεται αριστερά
Κι η ματιά μου
Σταθερά προσανατολισμένη
Στον άνθρωπο.

Προσωπικά κάποιες στιγμές είχα την εντύπωση πως διάβαζα στίχους του Μ. Αναγνωστάκη, ή του Καβάφη και ακόμα πιο συγκινητικό ήταν όταν κάποιοι στίχοι με τη λιτότητα και την απέριττη ομορφιά τους μου θύμισαν την εκλιπούσα Γιώτα Αργυροπούλου.

Εν κατακλείδι, ο ποιητής, με τη δεύτερη μόλις συλλογή του, φαίνεται να έχει αποκρυσταλλώσει το προσωπικό του ύφος και ήθος στην ποίηση.

*

©Χαρά Νικολακοπούλου, φιλόλογος- συγγραφέας

 

✤