Pablo Picasso: Circus Family The Tumblers 1905

Ανταπόκριση από το σύμπαν του τσίρκου
των πλανόδιων θιάσων και
των ζωγραφισμένων, ροκαμβολικών
χαρακτήρων διά χειρός Πικάσο.

[…Διάβασα για την ιστορία του σε ένα από τα τεύχη του περιοδικού Band Wagon. Διαφημίσεις και προσωπικότητες του τσίρκου και παράξενες ειδήσεις από την βιογραφία μιας εξαφανισμένης σήμερα τάξης, φωτίζουν για λίγο εκείνη την εποχή. Βρισκόμαστε στα 1919 και τα πρώτα βαγόνια αλλάζουν τον ρυθμό των πραγμάτων. Ο κόσμος αποκτά μεγαλύτερη κίνηση, όλα δείχνουν πως ετοιμάζεται για τον χρυσό του αιώνα. Ο κύριος Lent, υπήρξε ένα αληθινό πρόσωπο η εξαφάνιση του οποίου απασχόλησε τα τεύχη του περιοδικού με εμβόλιμα άρθρα και εκτενείς αναφορές σε χρυσή μπορντούρα. Ο κύριος Lent που ως σήμερα τίποτε δεν σήμαινε για τον κόσμο και είχε για πάντα ξεχαστεί, έχει μια δεύτερη ευκαιρία. Και είναι να απορεί κανείς πώς τάχα ετούτη η ανταπόκριση βρήκε σε αυτόν την ιστορία που ζητούσε. Όλα τα υπόλοιπα συνιστούν την γοητεία του κόσμου του τσίρκου που δάνεισε στον Σαγκάλ το θέμα του και στα παιδιά όλου του κόσμου μερικά ανεξίτηλα όνειρα…]

«Lewis B. Lent. Μόνο το όνομά του παράμεινε στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος. Όλα τα υπόλοιπα τα έκανε κομμάτια ο παράγων χρόνος. Κομμένες λωρίδες πιθανοτήτων, αυτό είναι όλο και όλο. Συζητιέται καμιά φορά στις λέσχες και τα αναψυκτήρια της Κυριακής, μα οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα. Σιωπούν, ανταλλάζουν φήμες, εγώ τον είδα στην οδό Φόλετ, και εγώ ένας άλλος με παράξενα ραφινάτο μουστάκι και λευκό γιακά πουκαμίσου παραδέχεται πως είναι αλήθεια.

Ο B. Lent εθεάθη στα ποταμόπλοια του Μισισίπι. Ήταν τυλιγμένος στην ποταμίσια ομίχλη και διοικούσε μια σπουδαία εταιρία. Κουβαλούσε φορτία του τσίρκου, κατάκοπους θιάσους, διαλυμένους από την ξαφνική ζέστη. Το γενικό πρόσταγμα δίνει ο Lent, με μια βαριά, δυνατή φωνή που κάνει τα πουλιά να σκορπίζουν. Και ως αργά τη νύχτα τα μπάρκα δίνουν και παίρνουν και οι ελέφαντες ουρλιάζουν μες στο πυκνό δάσος και τα λιοντάρια μυρίζουν κάτι παλιό, δικό τους προσωπικό και ανόθευτο, βρυχώνται από ευγνωμοσύνη σε μια δύσκολη ζωή. Και οι ακροβάτες, σαν σταγόνες στην άκρη του ντοκ, να μετρούν τις ράχες των ψαριών που ασημώνουν το πρωινό. Ίσως να υπάρχουν δυσκολίες και ίσως αυτή η ζωή να είναι μια τραγωδία κατά βάση. Μα για εκείνα τα υλικότερα θέματα, αυτά που αφορούν ζητήματα πρακτικά της καθημερινότητας, ο κύριος B. Lent επιτέλεσε ένα λειτούργημα.

«Πόνταρε και εσύ
στο ανίκητο θηρίο
της σαβάνας.
Ή βάλε όλα σου τα ψιλά
στο πελώριο βαγόνι
την τελευταία λέξη
στη μετακίνηση.
Υψηλές αποδόσεις
και
ευφάνταστα στοιχήματα.
Πλησίον των θηρίων,
σπεύσατε»

Μα δεν πρόλαβε να δρέψει τις δάφνες της δόξας του. Μυστηριωδώς εξαφανίστηκε. Άφησε την επιχείρησή του δεμένη στον ξύλινο μόλο. Όλα τα ντοκ κρατιούνταν στα ρηχά όσο ο κύριος Lent δεν έδινε κανένα σημάδι ζωής. Αυτό μέχρι κάποιος ομολόγησε πως ήπιε μαζί με αυτόν τον άνθρωπο όλη τη νύχτα και πως του αποκάλυψε όλη του τη ζωή ως εκείνο το ξημέρωμα. Θέλει συντροφιά το πιοτό και οι δυο τους συναντήθηκαν σε μια σπάνια συγκυρία δυστυχισμένων ανθρώπων.

Κάποιος άλλος ομολόγησε πως του πούλησε χαράματα την πρωινή εφημερίδα και τον είδε να χάνεται μες στους ατμούς του τραμ που περνά σηκώνοντας λάσπη και νυχτερινή βροχή. Η αλήθεια όμως είναι πως κανείς δεν τον είδε. Επειδή μερικούς μήνες αργότερα, ο Σάλι ο οδηγός βρήκε ένα κουφάρι να επιπλέει προς του βάλτους. Και σαν πλησίασε είδε πως ήταν ο κύριος Lent. Έβγαλε το καπέλο του και σφύριξε στους άλλους. Και όλοι μαζί συνόδεψαν τον κύριο Lent στην τελευταία του κατοικία. Το γραφείο κηδειών ανέλαβε να γράψει το φινάλε στη βιογραφία ενός σπουδαίου ανθρώπου.

«Το μεγαλύτερο τσίρκο του κόσμου
έστησε εδώ τους πασσάλους του
και
έδεσε την τέντα του καλά, γερά, σοφά.
Την νύχτα σηκώθηκε αέρας
μα τίποτε δεν μπορούσε να κάνει
στο γιγάντιο τσίρκο των
Σελς και Φλότο
με τα θηρία του
και τους σιδερένιους πασάλους.
Αδύνατο να ξεριζώσει κανείς
το τσίρκο των
Σελς και Φλότο
από την θέση που καταλαμβάνει»

Οι φήμες δίνουν και παίρνουν. Λένε πως πνίγηκε από τα χρέη και έδωσε στον εαυτό του τη μόνη διέξοδο που μπορούσε να σκεφτεί. Άλλοι πως τον δολοφόνησαν για χάρη μερικών χιλιάδων δολαρίων που κουβαλούσε μαζί του. Κάτι ακροβάτες που του φορτώθηκαν στη διαδρομή υπήρξαν οι βασικοί ύποπτοι. Μα εγώ βάζω στοίχημα, δήλωσε κάποιος που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, βάζω στοίχημα πως ο κύριος Lent βρίσκεται κάπου εδώ κοντά και γελά με το πάθημά μας. Τώρα πια δεν χρωστά σε κανέναν και έχει μια ολοκαίνουρια ζωή να σπαταλήσει σε ακριβά λάθη και σπουδαίες χειρονομίες, εξόχως ιδεώδεις.

Και τι δεν ειπώθηκε εκείνες τις μέρες που εθεάθη ο κύριος Lent καμπουριασμένος, σαν χορευτής του νερού με μηδενική ανοχή στον καιρό και έξω από τον χρόνο. Ο κύριος Lent έφυγε όπως το ΄θελε. Στο ποταμίσιο του κατευόδιο τον συντροφεύουν οι λίγες λέξεις αυτού του σημειώματος. Μια τυχαία συνάντηση και μια ιστορία που δεν θα μπορέσει τίποτε περισσότερο να καταφέρει».

«Και το κοινό
χειροκρότησε τον Φρέντι Άσπιου
και είδε με τι χάρη
και δίχως θυμό
που όριζε τις κινήσεις
των θηρίων.
Τα αγαπούσε με έναν τρόπο
δικό του, λένε,
μα εγώ ξέρω πως
το άμοιρο θηρίο
τις νύχτες έκλαιγε,
τις νύχτες έκλαιγε.
Για το άμοιρο θηρίο,
σας μιλώ,
αυτόν τον Φρέντι Άσπιου
τον ξακουστό
θηριοδαμαστή»