To Θέατρο και η σχέση του με τις άλλες τέχνες
«Το θέατρο είναι και επάγγελμα» — Ι΄ Μέρος
Η διαδικασία της υποκριτικής τέχνης, τα στάδια εξέλιξης είναι τα ίδια σε όλες τις σπουδές, μόνο το υλικό αλλάζει κάθε φορά. Στις σπουδές όμως που το σώμα είναι το ίδιο εργαλείο και εκτελεστής, η διαδικασία είναι συνυφασμένη με την κατάσταση του σώματος. Ο χορευτής, ο ηθοποιός, είναι συνδεδεμένοι με το σώμα τους με την πιο παροδική έννοια σε αυτόν τον κόσμο, το σώμα που η φθορά έκδηλη του δίνει τέλος σε πολλά εκφραστικά θέματα και όχι μόνο.
Η τραγικότητα του σώματος είναι τα όριά του ανθρώπου, και αυτά του θυμίζουν κάθε στιγμή τα όριά του. H γνώση των δυνατοτήτων μας, έρχεται όταν μάθουμε να αντιμετωπίζουμε το αδύνατο και την υπέρβαση των ορίων μας, με την πιθανότητα να έχουμε μια καινούργια ευκαιρία. Η πειθαρχία και η ακρίβεια στην άσκηση του σώματος χωρίς την δημιουργική ανανέωση της κάθε φοράς, με την προσωπική μας προσέγγιση, είναι άχρηστη.
Αυτό που επιδιώκουμε με την άσκηση του σώματος ως ηθοποιοί είναι το άνοιγμά μας προς τα έξω, προς τους άλλους. Ο ηθοποιός αποκτά τεράστια αντοχή και δύναμη και το σώμα αρχίζει να αυτονομείται και να εκφράζει απελευθερώνοντας όλες τις κρυφές δημιουργικές δυνάμεις και είναι τα βήματα που θα προεκταθούν αργότερα στις πρόβες και στις παραστάσεις.
Η σχέση του ηθοποιού με τον χορευτή, με τον αθλητή, με τον μουσικό, με τον μοναχό, με τον ψυχαγωγό, με τον τραγουδιστή, με τον αρχιτέκτονα και τον θεραπευτή, είναι μεγάλη και άμεση. Καταλαβαίνετε ότι οι αναφορές μου στις τέχνες αυτές, είναι μέρος της τέχνης του ηθοποιού. Το άνοιγμα του σώματος προς την έκφραση δεν έχει όρια εξαρτάται από τον άνθρωπο και πόσο επιθυμεί να προχωρήσει.
Υπάρχουν πολλοί μέθοδοι που αποσκοπούν στην άσκηση της σώματος κάθε μία με διαφορετικούς στόχους. Το σώμα πέρα από το σκοπό που έχει να ολοκληρώσει ως εκφραστικό μέσον, έχει διάφορες ανάγκες γι’ αυτό και οι μέθοδοι που ασχολούνται με το σώμα, του είναι όλες χρήσιμες. Όμως για την υποκριτική τέχνη η προετοιμασία του σώματος έχει συγκεκριμένους τρόπους σε ισχύ ή σε ερευνητικό στάδιο που αποσκοπούν στο να ετοιμάσουν ψυχοσωματικά – ολοκληρωτικά τις εκφραστικές δυνατότητες του ηθοποιού, για έκθεση του εαυτού του.
Ο j. Grotowski, μίλησε με πολυδιάστατο τρόπο για την θεατρική πράξη, μια διαδικασία τόσο πρακτική εφόσον μιλάμε για τεχνική, αλλά συγχρόνως διαδικασία που περιλαμβάνει ερωτήματα αέναα μέσα στο χρόνο για τον άνθρωπο και το σύμπαν έτσι δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στην φιλοσοφία. Η φιλοσοφία και το θέατρο έχουν σχέση αδιάρρηκτη.
Αν θα θέσει κανείς το ερώτημα τι είναι η φιλοσοφία και θα προσπαθήσει να δώσει μια απάντηση αμέσως θα δει ξεκάθαρα την σχέση μεταξύ φιλοσοφίας και θεατρικής πράξης.
Η φιλοσοφία και το θέατρο είναι τόσο ενωμένοι κόσμοι, που δεν μπορούμε να μελετήσουμε το πρώτο, χωρίς το δεύτερο. Ο ηθοποιός είναι ένας «φιλόσοφος επαγγελματίας» για να αναφερθώ σε λόγια του Grotowski.
Υπάρχει ένα σημείο εκκίνησης για κάθε τέχνη και η τέχνη του ηθοποιού είναι το σώμα του και ο κόσμος του από την στιγμή που γεννήθηκε, μέχρι της στιγμή που ζητά να εκφράσει μια ιδέα, ένα μήνυμα, μια κατάσταση. Η λέξη επαγγελματίας είναι και περιοριστική και ανοιχτή σε ερμηνείες Όμως η λέξη φιλοσοφία, είναι μια πρόκληση για να δει ο ηθοποιός, το εύρος αυτού του «επαγγέλματος».
*
©Μαρία Πανούτσου
φωτο: Στράτος Φουντούλης
Πρέπει να έχετε συνδεθεί για να σχολιάσετε.